...και με φως και με θάνατον ακαταπαύστως με τον Γιώργο Νταλάρα σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά

Τον ήχο μου έδωσαν ελληνικό

Όταν επισκέφθηκα για πρώτη φορά το Μέγαρο Μουσικής, ένιωσα έκπληξη, ευχαρίστηση και μεγάλη περηφάνια για το ελληνικό αυτό επίτευγμα. Η περηφάνια έγινε ακόμα μεγαλύτερη όταν, από τους Γάλλους μαζί με τους οποίους βρισκόμουν, ο πιο επιφανής ανάμεσά τους, ο πρόεδρος Μιττεράν, έκανε σχόλια ιδιαιτέρως εγκωμιαστικά, αυτός, ένας μεγάλος γνώστης κι εμπνευστής έργων.
Σ’ αυτήν την επίσκεψη ο Χρήστος Δ. Λαμπράκης μου πρωτομίλησε για ένα πρόγραμμα-«αφιέρωμα στο ελληνικό τραγούδι». Λίγο αργότερα μου έδινε μια γενική εικόνα του προγράμματος σ’ ένα γράμμα του με φράσεις όπως:

«Φως που πατεί χαρούμενο
 τον Άδη και τον Χάρο…»

ή ακόμα

« Η Ρωμανία ʹπέρασεν,
η Ρωμανία ʹπαρθεν,
η Ρωμανία κι αν ʹπέρασεν
ανθεί και φέρει κι άλλο…»

Ποιήματα-κραυγές της καρδιάς μου, που τόσο συχνά έχω κλείσει μέσα μου μυστικά, σιωπηλά.
Το σχέδιο ήταν φιλόδοξο και δύσκολο, πολύ δύσκολο, δηλαδή συναρπαστικό.
Θέλησα να μάθω περισσότερα.
Ο Γιώργος Νταλάρας μου περιέγραψε αυτή τη φιλοδοξία τους. Βρισκόμασταν ψηλά στον Λυκαβηττό, περασμένα μεσάνυχτα, στα πόδια μας απλωνόταν η Αθήνα: αρχιπέλαγος από φώτα, σπίτια, επιθυμίες, όνειρα, πάθη που γνωρίζαμε, γιατί έμοιαζαν με τα δικά μας. Και έμοιαζαν με αυτά για τα οποία μιλούσαν τα τραγούδια που ακούγαμε και που σήμερα αποτελούν μέρος του θεάματος. Ήταν για μένα μια μαγική στιγμή, γεμάτη ατέλειωτη νοσταλγία…
Αυτό που θαυμάζω στον Νταλάρα είναι το ταλέντο του και πως το χρησιμοποιεί. Αγαπώ τη φωνή του, που γεμίζει το χώρο χωρίς προσπάθεια, με γενναιοδωρία…
Μέσα στο γενναιόδωρος υπάρχει και το γενναίος… Του είπα ότι θα ʹθελα να λάβω μέρος σε αυτό το θέαμα, όχι τόσο για το τι θα δώσω αλλά περισσότερο για το τι θα πάρω…
Έγινε φανερό για όλους μας πως δεν επρόκειτο να παρουσιάσουμε ένα «ακαδημαϊκό» θέαμα, μια επιστημονική μελέτη του ελληνικού τραγουδιού και των περιπετειών του μέσα στο χρόνο και την ιστορία, αλλά ένα θέαμα σαν περιπέτεια, όπου αναλογιζόμαστε ποιοι είμαστε… από που ερχόμαστε… τις χαρές και τους καημούς μας, τα πετάγματα της ψυχής μας, με την ελπίδα ότι θα προκαλέσουμε τις ίδιες  συγκινήσεις και στους θεατές. Ελπίζοντας επίσης ότι φεύγοντας ο θεατής από το Μέγαρο Μουσικής θα έχει αποκομίσει την αίσθηση της ενότητας που υπάρχει στους ήχους, στην ποίηση και στις εποχές. Κι αυτή είναι η ελληνική ενότητα!

ΚΩΣΤΑΣ ΓΑΒΡΑΣ

Ο Γιώργος Νταλάρας αναζητά μνήμες και αισθήσεις ταξιδεύοντας στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού.

Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς
Επιλογή μουσικού υλικού: Γιώργος Νταλάρας, Λάμπρος Λιάβας
Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Πάτσας
Ενορχήστρωση: Κώστας Γανωσέλης
Συνεργάτης σκηνοθεσίας: Θωμάς Μοσχόπουλος
Κινησιολογική επιμέλεια: Ομάδα Εδάφους
Τίνα Παπανικολάου, Δημήτρης Παπαϊωάννου
Φωτισμοί, Διεύθυνση φωτογραφίας: Λευτέρης Παυλόπουλος
Ηχοληψία: Βαγγέλης Κουλούρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Δαουλάρης
Βοηθός σκηνογράφου: Τότα Πρίτσα

ΣΟΛΙΣΤ
Γιώργος Νταλάρας
Σαβίνα Γιαννάτου
Λυδία Κονιόρδου

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ
Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Νίνα Πατρικίδου
Ορχήστρα Παραδοσιακής Μουσικής
Επιμέλεια: Νίκος Φιλιππίδης
Λαϊκή Ορχήστρα
Επιμέλεια: Κώστας Γανωσέλης
Μικτό Πολυφωνικό Συγκρότημα «Fons Musicalis»
Μουσική διδασκαλία, διεύθυνση: Κωστής Κωνσταντάρας
Παιδική Χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου
Μουσική διδασκαλία, διεύθυνση: Δημήτρης Τυπάλδος
Βυζαντινός Λαϊκός Χορός Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων Ι. Τσιαμούλη
Μουσική διδασκαλία, διεύθυνση: Γ. Τσιαμούλης
Πολυφωνικό Συγκρότημα Κτισμάτων Πωγωνίου
Επιμέλεια: Βαγγέλης Κώτσου
Χορευτική ομάδα του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Λευτέρης Δρανδάκης
Χορευτικός όμιλος Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί»
Επιμέλεια: Διαμαντής Λαζαρίδης

Μουσική διεύθυνση: Αλέξανδρος Μυράτ

Επιστημονικός Σύμβουλος: Λάμπρος Λιάβας