Συνέντευξη

Μάνος Βαβαδάκης: Η οικογένεια περιορίζει την ατομικότητα των μελών της στο πλαίσιο του κοινωνικά αποδεκτού. Ακόμα κι όταν πάμε κόντρα στο ρεύμα, μάς δημιουργούνται ενοχές.

6 Νοεμβρίου 2018  |  από Δέσποινα Κελεσίδου
Μάνος Βαβαδάκης: Η οικογένεια περιορίζει την ατομικότητα των μελών της στο πλαίσιο του κοινωνικά αποδεκτού. Ακόμα κι όταν πάμε κόντρα στο ρεύμα, μάς δημιουργούνται ενοχές.
Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης έχει μπει δυναμικά στο χώρο του θεάτρου και φέτος καταπιάνεται με ένα έργο που μιλά για την ενδοοικογενειακή βία

Πώς γεννήθηκε η ιδέα της σκηνοθεσίας του συγκεκριμένου έργου;

Δύο επιλογές στο έργο με κέντρισαν απ' όταν το διάβασα πρώτη φορά. Η ψυχαναλυτική πορεία που ακολουθούν οι ήρωες και το παράξενο εξουσιαστικό παιχνίδι που παίζουν βαδίζοντας στο σκοτεινό μέρος του ασυνειδήτου. Και πάνω σε αυτούς τους άξονες πάτησε η σκηνοθεσία μου, να οργανώσω αυτό το παιχνίδι ρόλων του έργου με εναλλαγές στη σκληρότητα που το διακρίνει και να φωτίσω τη ψυχαναλυτική πορεία των προσώπων, που φανερώνει την αλήθεια μέσα από συνειρμούς, τυχαία περιστατικά και τον αιφνιδιασμό. Κι όλα αυτά με χιούμορ, όπως αντιμετωπίζω και την ίδια τη ζωή άλλωστε.

 

Πώς ένα έργο που γράφτηκε απο Κουβανό συγγραφέα το 1963 και που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα κουβανικού θεάτρου συνδέεται με τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα;

Δεν ξέρω αν αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα κουβανικού θεάτρου, αλλά ο πυρήνας του έργου είναι οικουμενικός. Η σχέση με τους γονείς μας ελάχιστα επηρεάζεται από το περιβάλλον. Καλώς ή κακώς παραμένει -και πρέπει να είναι- συγκρουσιακή. Η βασική επιθυμία του Τριάνα δεν είναι να κατηγορήσει τους γονείς, ούτε να κουνήσει το δάχτυλο σε κανέναν, αλλά να μας βοηθήσει να αντιληφθούμε ότι η ενηλικίωση είναι μια δύσκολη διαδικασία και δεν ολοκληρώνεται στα 18, ούτε μετά το σχολείο, και μερικές φορές ούτε με τον θάνατο των γονιών μας. 

 

Το έργο μιλαει για την ενδοοικογενειακη βία, ένα θέμα ταμπού ακόμα και για τη σημερινή κοινωνία. Πιστεύετε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει σε σχέση με 50 χρόνια πριν που γράφτηκε;

Η οικογένεια συνεχίζει να ασκεί βία στα μέλη της, όχι πια τόσο σωματική, περισσότερο ψυχολογική και πνευματική. Περιορίζει πάντα την ατομικότητα των μελών της στο πλαίσιο του κοινωνικά αποδεκτού, απαιτώντας συνεχή και απόλυτη προσωπική και επαγγελματική επιτυχία. Ακόμα κι όταν πάμε κόντρα στο ρεύμα, μάς δημιουργούνται ενοχές. Ανεξαρτήτως ενηλικότητας, είμαστε δεσμευμένοι, και δεν εξαιρώ τον εαυτό μου, να κάνουμε επιλογές που θα μας κάνουν αποδεκτούς από τους γονείς μας.

 

Μια σκηνή ή μια ατάκα του έργου που είναι για εσάς η πιο χαρακτηριστική;

Υπάρχει μια ατάκα στην πρώτη πράξη που λέει ο Λάλο: "Θέλω τα πράγματα να αποκτήσουν την πραγματική τους σημασία και να μπορώ να πω: "Θα κάνουμε αυτό", και να το κάνουμε. Και αν δεν πετύχουμε, να μπορούμε να πούμε: "Δεν πειράζει. Θα ξαναπροσπαθήσουμε". Και αν τα καταφέρουμε, να πούμε: "Μπράβο μας! Ας προσπαθήσουμε το επόμενο τώρα". Σκέφτηκες ποτέ πόσο σημαντικό είναι να μπορείς να σκέφτεσαι, να αποφασίζεις, και να κάνεις πράγματα χωρίς την υπόδειξη κάποιου;". Αυτό ακριβώς είναι και ένα από τα ζητούμενα του έργου, να μάθουμε να βρίσκουμε το δρόμο προς την επιτυχία, την ευτυχία, χωρίς να απογοητευόμαστε για τα λάθη που κάνουμε. Να μην το βάζουμε κάτω και να προσπαθούμε πάντα για τα όνειρά μας, όσο δύσκολο κι αν μας φαίνεται στην πορεία.

 

Υπήρξε κάποιο κομμάτι του έργου που σας δυσκόλεψε περισσότερο;και αν ναι για ποιο λόγο;

Η δυσκολία ήταν και παραμένει στην παράσταση, να διατηρηθεί μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην πραγματικότητα των προσώπων του έργου και του κόσμου του παιχνιδιού. Το μέσα - έξω σε αυτό τον κόσμο να γίνεται όσο το δυνατόν πιο μαλακά, ώστε στο τέλος να μην καταλαβαίνεις πια, πότε οι χαρακτήρες μιλούν ως αυτοί που υποδύονται και πότε εξομολογούνται τους φόβους τους.

 

Με ποια αίσθηση θα θέλατε να φεύγει ο θεατής από την παράσταση;

Σε κάθε μου δουλειά θέλω ο θεατής να βγαίνει απο το θέατρο με σκέψεις για τη δική του θέση σε σχέση με την προβληματική που διαχειρίζομαστε. Το έργο οδηγεί σε ένα αδιέξοδο, δείχνει έναν δρόμο, αλλά προσκρούει σε τοίχο, στον τοίχο της προσωπικής εμπλοκής. Οι θεατές μας που αποφασίζουν να εμπλακούν κερδίζουν τουλάχιστον την ανακούφιση ότι αυτό που μπορεί να ψάχνουν στη ζωή τους, ούτε οι χαρακτήρες του έργου το βρίσκουν, μέσα από σκληρότερες καταστάσεις. 

 

Επόμενα βήματα, δουλειές;

Από τις 21 Ιανουαρίου θα παίζω στην παράσταση του Άρη Λάσκου, Ο Αγνός Εραστής, στο Δώμα του Νέου Κόσμου και μετά το Πάσχα θα σκηνοθετήσω στο Θέατρο Τέχνης το βιβλίο του Περικλή Κοροβέση, Ανθρωποφύλακες, μια παράσταση για τα βασανιστήρια και το πολιτιστικό έγκλημα της Επταετίας.