Συνέντευξη

Ειρήνη Φαναριώτη: Η ενασχόλησή μου με το θέατρο ξεκίνησε ξαφνικά και ασυνείδητα. Ήταν εξάλλου για αρκετό χρονικό διάστημα κάτι που έκρυβα από τους γονείς μου

13 Νοεμβρίου 2018  |  από Ανθούσα Μαστρογιάννη
Ειρήνη Φαναριώτη: Η ενασχόλησή μου με το θέατρο ξεκίνησε ξαφνικά και ασυνείδητα. Ήταν εξάλλου για αρκετό χρονικό διάστημα κάτι που έκρυβα από τους γονείς μου
Η ηθοποιός και σκηνοθέτης της παράστασης Χοηφόροι, μίλησε στο unstage για την προσέγγισή της στο έργο του Αισχύλου, για την ενασχόλησή της με το θέατρο και τις επόμενες δουλιές της

Σκηνοθετείς και παίζεις στις «Χοηφόρους» του Αισχύλου, το δεύτερο μέρος της Ορέστειας, της μοναδικής σωζόμενης αρχαίας τριλογίας. Γιατί επέλεξες το συγκεκριμένο αρχαίο κείμενο;

Πραγματεύεται κάτι πολύ προσωπικό για μένα. Μεγαλώνοντας συνειδητοποιώ το μεγαλείο του Αισχύλου και πόσο μπροστά ήταν για την εποχή του. Το συγκεκριμένο κείμενο έχει κάτι τόσο σύγχρονο που σχεδόν με τρομάζει σαν ύπαρξη. Κάθε βράδυ στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου προσπαθώ να ξορκίσω αυτό το φόβο, αυτή μου την ανησυχία για την πορεία της ανθρωπότητας, κοινωνικά και προσωπικά. Είναι από τις παραστάσεις που απολαμβάνω την κάθε της μέρα και κάθε πρωί σκέφτομαι "δε μου έφτασε, θέλω κι άλλο" κι ευτυχώς έχει κι άλλο, λίγο..

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση στη διασκευή μιας τραγωδίας;

Κυρίως ο σεβασμός και το δέος απέναντι σε ένα τέτοιο κείμενο. Κατά πόσο σου "επιτρέπεται" να επέμβεις. Όταν όμως ξεκίνησα να το κάνω αισθανόμουν έτοιμη και πολύ δυνατή γι’αυτό. Ένιωθα ώριμη να προχωρήσω στο επόμενο στάδιο και χαίρομαι που το έκανα. Ήμουν πολύ πρσεκτική στο να κρατήσω ακριβώς τη δομή του κειμένου που είναι ιδιαίτερη για το θέατρο και όχι εύκολα κατανοητή από τον θεατή. Δεν έχει δηλαδή ισόχρονα αρχή, μέση και τέλος. Έχει ένα μακρύ πρώτο μέρος που πηγαίνει σχεδόν σαν ευθεία γραμμή, κάτι που είναι ξένο στην αντίληψη του θεατή γιατί έχουμε συνηθίσει στις ανατροπές από την αρχή κιόλας των έργων για να κρατιόμαστε "ξύπνιοι". Αυτό δε με απασχόλησε σ’αυτή τη φάση.

Τι περιορισμούς έχει η σκηνοθεσία του έργου σε κλειστό χώρο;

Κυρίως ως προς τις εντάσεις. Ένας κλειστός χώρος δεν αντέχει τις εντάσεις που έχουμε συνηθίσει σ’αυτά τα έργα. Επίσης η απόσταση από τη σκηνή είναι περιορισμένη. Ο θεατής βρίσκεται σχεδόν μέσα στη δράση. Τεχνικά αυτά τα θέματα θέλουν τεράστια ακρίβεια. Κάθε παραφωνία "φαλτσάρει" σε έναν τέτοιο χώρο. Γι’αυτό και δουλέψαμε πολύ πάνω στην τεχνική μας και κάθε μέρα προπονούμαστε. Οι επιλογές εκφοράς του λόγου θεωρώ που έχουμε κάνει έχουν μια ιδιαίτερη μαγεία και ξεχωριστό ενδιαφέρον για κάποιον που δεν έχει ξαναδεί τραγωδία σε κλειστό χώρο.

 

Έχεις κάποιο αγαπημένο στίχο ή ήρωα στην παράσταση;

Έχω πολλούς αγαπημένους στίχους, διαλέγω σήμερα έναν της αρχής, του πρώτου χορικού, που θα είναι πιο ξεχωριστός για μένα:

Η ευτυχία, αυτή είναι ο Θεός για τους θνητούς και πιο Θεός ακόμη.

 

Πώς ισορροπείς μεταξύ σκηνοθεσίας και ηθοποιίας;

Πλέον πιο φυσιολογικά θα έλεγα. Χωρίζω μέσα μου-κι έξω μου-τα κομμάτια αυτά. Με κάποιο τρόπο διχοτομούμαι και το απολαμβάνω μπορώ να πω. Από τη μία η φαντασία μου δε μ’αφήνει να μην μπω στη διαδικασία να οραματιστώ και να δημιοργήσω μια παράσταση έτσι όπως την φαντασιώθηκα από την άλλη δεν μπορώ να φανταστώ πως θα ήμουν αν δεν έπαιζα στο θέατρο. Αν ο ρόλος μου τελείωνε στην πρεμιέρα. Το ένα είναι ανάγκη και το άλλο βαθειά επιθυμία.

 

Πες μας λίγα λόγια για την ομάδα σου, Terre de Semis.

Η ομάδα "ιδρύθηκε" το 2014. Βάζω το ιδρύθηκε σε εισαγωγικά γιατί η ίδρυση αυτή δεν έχει καμία νομική υπόσταση. Είμαστε απλώς κάποιοι άνθρωποι που κάνουμε παραστάσεις μαζί και μας φωνάζουν Terre de Semis. Ποτέ δεν μπορέσαμε οικονομικά να στηρίξουμε μόνοι μας τα έξοδα μιας εταιρείας κι αυτό μας απαγορεύει να κάνουμε οποιαδήποτε πρόταση για επιχορήγηση. Οπότε μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα που λένε. Δεν έχουμε να δώσουμε άρα δε μπορούμε να πάρουμε. Παρόλα αυτά, δεν ξέρω πώς, δεν πτοούμαστε καθόλου. Ήδη σκεφτόμαστε τι θα κάνουμε το χρόνου!

 

Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σου με το θέατρο;

Η ενασχόλησή μου με το θέατρο ξεκίνησε ξαφνικά και ασυνείδητα. Χωρίς πολλή σκέψη και συζήτηση. Ήταν εξάλλου για αρκετό χρονικό διάστημα κάτι που έκρυβα από τους γονείς μου. Ήθελα να τα κάνω πρώτα όλα, να περάσω στη σχολή, να γίνω ηθοποιός και μετά να τους αποδείξω ότι μπορώ. Έτσι τους κάλεσα στην πρώτη μου δουλειά στην Επίδαυρο. Ανοησίες δηλαδή, αν με ρωτάς τώρα. Οι γονείς πρέπει να είναι δίπλα στα παιδιά τους σε κάθε βήμα κι απόφασή τους, να στέκονται με διακριτικότητα και κατανόηση. Από την άλλη τα παιδιά πρέπει να διεκδικούν το χώρο τους για τις επιλογές τους. Γιατί κι εμάς μας έφαγε να είμαστε τα "καλά" παιδιά που δε στεναχωρούν τους γονείς τους και συνεχώς καλούμαστε να αποδείξουμε ότι είμαστε καλοί σ’αυτό που επιλέξαμε. Λες και δεν γίνεται δηλαδή να επιλέξεις κάτι και να μην είσαι καλός σ’αυτό. Απαγορεύεται. Ανοησίες δηλαδή. Και τις βαρέθηκα.

 

Έπαιζες στη Μεγάλη χίμαιρα που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;

Ήταν μια ξεχωριστή εμπερία. Τρία χρόνια σε ένα γεμάτο θέατρο κάθε μέρα δεν είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Ήταν ένα δεύτερο σχολείο για μένα. Έχω πολύ έντονα στη μνήμη μου τη στιγμή που έβγαινα από την κουίντα στη σκηνή και σιγά σιγά έβλεπα όλο τον κόσμο. Ακόμη πιο έντονη ήταν αυτή η στιγμή στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, κάποιες μέρες είχε μέχρι και 1200 άτομα, πλατεία και θεωρεία, σαν αστέρια ήταν από πάνω μας. Πέρασα πολύ όμορφες στιγμές, έχω δημιουργήσει σχέσεις πολύ βαθιές και ουσιαστικές με τους συνεργάτες μου και τους αγαπώ πολύ.

 

Ποιο θεατρικό έργο σε έχει στιγματίσει;

Δεν θα έλεγα πως με έχει στιγματίσει, όσο ότι τα νοήματά του με αφορούν μέσα στα χρόνια το ίδιο έντονα. "Οι τρεις αδελφές" του Τσέχωφ με το οποίο είχαμε ασχοληθεί όταν ήμουν στη σχολή ακόμη. Τότε πρωτοανακάλυψα την ουσία του μεγαλιώδους αυτού κειμένου και συνεχίζω να το επαναφέρω πολύ συχνά στο μυαλό μου.

 

Ποια θα είναι η επόμενή σου παράσταση;

Θα είναι σίγουρα μια κωμωδία, γιατί δέχομαι παράπονα από τους φίλους μου που βλέπουν όλες τις παραστάσεις της ομάδας. Θα έχω όμως και τη χαρά να συμμετάσχω στην παράσταση "Ο αγνός εραστής" σε σκηνοθεσία Άρη Λάσκου από τον Ιανουάριο στον ίδιο χώρο.