Συνέντευξη

Δημήτρης Μπογδάνος: Είναι απολύτως ψυχοθεραπευτική η διαδικασία της υποκριτικής.

10 Φεβρουαρίου 2020  |  από Πέπη Καλλίλα
Δημήτρης Μπογδάνος: Είναι απολύτως ψυχοθεραπευτική η διαδικασία της υποκριτικής.
Ο Δημήτρης Μπογδάνος μίλησε στο unstage για το μιούζικαλ που σκηνοθετεί, για την υγιή ματαιοδοξία και για την ψυχοθεραπευτική λειτουργία του θεάτρου.

Μίλησε μου λίγο για το έργο, για το “Into the woods” που ανεβαίνει στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής. Πώς αποφάσισες να καταπιαστείς με ένα μιούζικαλ;

Ήθελα πάντα να πάρω ενα τέτοιο έργο broadway classic και να το κάνω με τον DIY τρόπο που κάνουμε σε όλες τις παραστάσεις μας εγώ και οι σταθεροί μου συνεργάτες. Είναι ένα έργο εξαιρετικά σύνθετο, τεχνικά, μουσικά. Πρότεινα να το κάνουμε με ένα πιάνο, κρουστά. Είμαστε 12 ηθοποιοί πάνω στη σκηνή και ερμηνεύουμε όλους τους ρόλους, που είναι αρκετοί. Ήθελα λοιπόν  να καταπιαστώ με ένα τέτοιου επιπέδου έργο  αλλά να μην το δω με εντυπωσιασμό, με περιστροφικές σκηνές, με τεράστια φελιζολένια σκηνικά και κοστούμια υπερπαραγωγή. Σκέψου ότι το έργο αυτό μιλάει για γιγάντισες και πύργους και φασολιές κι εμείς αποφασίσαμε όλο αυτό να το κάνουμε σε συνθήκη σοφίτας! Και με το βεστιάριο της γιαγιάς. Μια ομάδα που αποφασίζει να αφηγηθεί τις ιστορίες με τα υλικά μιας σοφίτας. Εκτός από το «Ωραία μου κυρία» δεν έχει ανέβει αλλο τέτοιο μιούζικαλ. Νομίζω ότι ήταν απόφαση της Λυρικής, σα να επανασυστήνει το μιούζικαλ.

 

Πώς χτίστηκε η ομάδα που το πλαισιώνει;

Δεν θέλαμε να βγει οπερατικό, θέλαμε να υπακούει στη γλώσσα του μιούζικαλ. Κάναμε μια μεγάλη ακρόαση για να βρούμε τα κατάλληλα άτομα για το έργο. Τη Νάντια Κοντογεώργη, η οποία θα παίξει τον πολύ απαιτητικό ρόλο της μάγισσας, την γνώριζα από πριν, το είχαμε συζητήσει, το είχαμε ονειρευτεί. Ο υπόλοιπος θίασος χτίστηκε λίγο λίγο. Έχουμε ηθοποιούς, έχουμε μονωδούς, έχουμε ανθρώπους με τελείως διαφορετικά background. Υπάρχει μεγάλος ενθουσιαμός, έχουμε και δύο ηθοποιούς που είναι η πρωτη τους δουλειά. Έχουμε δέσει πάρα πολύ σαν ομάδα, υπάρχει αλληλοσεβασμός και κατανόηση.

 

Τι κοινά έχουν οι ήρωες και οι ιστορίες τους σε αυτό το έργο;

Είναι οι κλασικοί ήρωες των αδερφών Γκριμ και του Περό, οι οποίοι εμπλέκονται όλοι τους σε μια ευφάνταστη ιστορία, όπου δύο φουρνάρηδες που δεν μπορούν να κάνουν παιδί (επηρεασμένο από την ιστορία της Τοσοδούλας), γνωρίζουν μια μαγισσα που τους λέει ότι αν θέλουν να κάνουν παιδί πρέπει να της φέρουν, 4 πράγματα. Αυτά τα 4 πράγματα συνδέουν ουσιαστικά τους ήρωες. Γιατί τους ζητάει να τις φέρουν, ένα λαμέ γοβάκι (Σταχτοπούτα), ένα γαλακτερό μοσχάρι (Ο Τζακ και η φασολιά), ένα παλτό κατακόκκινο (Κοκκινοσκουφίτσα) και μαλλί μακρύ και ξανθό σαν σιτάρ (Ραπουνζέλ). Και κάπως έτσι μπαίνουν οι ήρωες των παραμηθιών στο δάσος για διαφορετικούς λόγους.

 

Πώς μπορεί να επηρεαστεί ο θεατής φεύγοντας από την παράαταση;

Το συγκεκριμένο έργο αναβλύζει νοήματα και μηνύματα. Άλλος μπορεί να έχει επηρεαστεί από τη σχέση των γονέων. Άλλος μπορεί να επηρεαστεί από το community και το πώς αντιμετωπίζει το Μεγάλο Πρόβλημα, όποιο κι αν είναι αυτό.  Γιατί η εξυπνάδα του Sondheim και του Lapine είναι ότι μάζεψαν όλους αυτούς τους ήρωες, αυτά τα αρχέτυπα και τους πετάει στο δάσος να κυνηγήσουν τις ευχές τους. Και πραγματοποιούν τα όνειρά τους. Και ξεκινά το δεύτερο μέρος. Τώρα που τα πέτυχες τα όνειρα σου τι γίνεται τώρα; ή μάλλον αυτά που νόμιζες ότι ήταν τα όνειρά σου. Αυτά που ενδεχομένως επιβάλει η κοινωνία, που θέλουν και σε γαλούχησαν έτσι η γονείς σου, τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνεις.

 

Πώς σου αρέσει να δουλεύεις;

Συνήθως έχω κάτι στο μυαλό μου, φτιάχνω την ατμόσφαιρα, βάζω την κεντρική ιδέα, δεν κάθομαι να τη στήσω όλη την παράσταση στο μυαλό μου αναλυτικά. Μου αρέσει να το δουλεύω με την ομάδα, να γίνονται αυτοσχεδιασμοί. Βγαίνει κάτι πολύ πιο προσωπικό και χειροποίητο όταν συμμετέχουν όλοι.  Δε μου αρέσει οι ηθοποιοί να γίνονται πιόνια. Θέλω να μοιράζομαι την εμπειρία. Στήνω ένα αρχικό σχέδιο και κάποιους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθούμε αλλά από κει και πέρα υπάρχει μεγάλη συνεργασία.

 

Φαντάζομαι για να μπορεί ένας σκηνοθέτης να είναι τόσο ανοιχτός στη συζήτηση και στο να ακούσει την άποψη του ηθοποιού χρειάζεται μια σιγουριά, μια αυτοπεποίθηση προς το εαυτό του και καθόλου ματαιοδοξία.  

Σαφώς. Είναι σημαντικό να μην έχεις ανασφάλειες για τη δουλειά σου, το έργο σου. Ειναι πολύ όμορφο συνάισθημα να νιώθουν όλοι οι συντελεστές μέρος μιας ομάδας, ότι συμβάλουν με όποιο τρόπο μπορούν.  Τη ματαιοδοξία σταμάτησα να την έχω όταν σταμάτησα να παίζω πριν χρόνια. Που την ματαιοδοξια κατά καποιο τρόπο τη χρειάζεται ο ηθοποιός. Αυτή η ματαιοδοξία είναι που πυροδοτεί, δηλαδή το λέω με θετικό πρόσημο, αυτήν την ανάγκη να ανέβεις στη σκηνή και να εκτεθείς. Επομένως μιλάμε για μια υγιή ματαιοδοξία.

 

Πάντα αναρωτιέμαι, αυτή η έκθεση πάνω στην σκηνή δεν είναι μιας μορφής ψυχοθεραπεία;

Εγώ νιώθω ότι είναι. Πρέπει να είναι. Ειδικά αν γίνεται με τρόπο οργανικό. Μάλιστα είναι δύο οι φάσεις της ψυχοθεραπείας. Πρώτα είναι η διαδικασία της πρόβας και μετά όταν βρίσκεσαι πάνω στη σκηνή. Εδώ στις πρόβες μας για το Into the Woods έβαλα στους ηθοποιούς μια άσκηση που λέγεται Map of life, όπου ουσιαστικά τους ζητάω να φτιάξουν τους χάρτες των χαρακτήρων τους, σαν ένα χάρτη πειρατικό. Να εντοπίσουν τα μεγάλα διλλήματα, τις μεγάλες συνατήσεις, τις πύλες τους, τα σταυδρομια τους. Αυτό λοιπόν πριν το κάνουν για τους ρόλους τους, το κάνουν για τους εαυτούς τους. Μέσα από αυτήν την διαδικασία, εκτός του ότι έρεται η ομάδα πολύ κοντά, αρχίζουν οι παραλληλισμοί, τα πράγματα που φέρνουμε εμείς οι ίδιοι και θα βγουν μέσα στο ρόλο, στοιχεία του χαρατκήρα μας. Είναι απολύτως ψυχοθεραπευτική η διαδικασία της υποκριτικής. Στις πρόβες λοιπόν έχεις την έκφραση, ενώ όταν είσαι πάνω στη σκηνή έχεις κυρίως την έκθεση.  Γιατί στην παράσταση αυτό που θα βγει είναι προκαθορισμένο. Αλλά αυτό που δεν έχεις υπολογίσει είναι τα δεκάδες ζευγάρια μάτια που είναι καρφωμένα πάνω σου.

 

Ποια συναισθήματα κυριαρχούν αυτή τη στιγμή σε σένα που ανέλαβες και έφερες είς πέρας ένα τόσο απαιτητικό πρότζεκτ;

Το άγχος υπάρχει πάντα. Όταν έχεις περιορισμένο χρόνο για πρόβες, πάντα θελεις περισσότερο, γιατί πάντα προκύπτουν πράγματα που δεν τα έχεις σκεφτεί και θέλειςνα τα προλάβεις όλα. Αυτό συμβαίνει πάντοτε. Αλλά ταυτόχρονα υπάρχει ο ενθουσιαμός σαν να είναι η πρώτη φορά που σκηνοθετώ. Αυτό είναι η κινητήριος δύναμη, ο ενθουσιαμός. Και βέβαια νιώθω μεγάλη χαρά που θα ανέβει κάτι που το είχα ονειρευτεί, σε έναν τόσο μοναδικό χώρο όπως είναι η Εναλλακτική σκηνή της Λυρικής, με την εξαιρετική ακουστική.