Συνέντευξη

Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος: Νιώθω σαν η ψυχή και το σώμα μας να έχουν μπει μ’ ένα τρόπο σ’ ένα είδος καταστολής.

21 Μαρτίου 2023
Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος: Νιώθω σαν η ψυχή και το σώμα μας να έχουν μπει μ’ ένα τρόπο σ’ ένα είδος καταστολής.
Η παράσταση παρουσιάζεται στο ΠΛΥΦΑ από την Τετάρτη 22 Μαρτίου.

Αυτή την εποχή ανεβαίνουν δύο παραστάσεις του Βέρθερου, μία η δική σας και μία της όπερας του Ζυλ Μασνέ στην ΕΛΣ. Γιατί ο συγκεκριμένος ήρωας μας απασχολεί ακόμα τόσο πολύ;

Αν κανείς κοιτάξει προς τα πίσω, θα δει ότι στην πραγματικότητα συμβαίνει μάλλον το αντίθετο. Λίγες είναι οι φορές που μεταφέρθηκε στη θεατρική σκηνή η ιστορία του νεαρού Βέρθερου. Τουλάχιστον στη χώρα μας. Κάνοντας μια ανασκόπηση στις μέρες της σχολής όπου και πρωτοήρθα σε επαφή με το υπέροχο κείμενο του Γκαίτε, καθώς και σε εκείνες που άρχισε να ωριμάζει εντατικά μέσα μου η ιδέα του να μεταφέρουμε επί σκηνής κάποιοι άνθρωποι αυτή την ιστορία, σκέφτομαι διαρκώς το ίδιο πράγμα: "Μας πως είναι δυνατόν να μη σε συγκινήσει αυτή η ιστορία"; Και αναφέρομαι στην κυριολεκτική σημασία του ρήματος. ("σύν + κινέω/ω). Σε κουβέντες μου με καθηγητές και συναδέλφους, μοιραζόμουν την πρόθεσή μου να "ζωντανέψω" επί σκηνής αυτή την ιστορία και όλοι με απέτρεπαν. Και δικαιολογημένα. Είναι το πρώτο μου εγχείρημα στη σκηνοθεσία και η δυσκολία ήταν δεδομένη. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα και η θεατρική του μεταφορά αποτελεί ήδη μια πρόσκληση. Χρειάστηκε σκέψη, μελέτη και κόπο. Όμως συνεχίζω να πιστεύω ότι αυτή η ιστορία είναι σπουδαία και έχει χώρο ανάμεσά μας. Πρόκειται για έναν νέο άνθρωπο που αχόρταγα ψάχνει να βρει τον εαυτό του, επιμένει να ονειρεύεται, ερωτεύεται παράφορα, μαθαίνει να αφήνεται, υποκύπτει στην υπερβολή, πληγώνεται ανεπανόρθωτα, και ύστερα συνεχίζει και πάλι να προσπαθεί, να παλεύει μέχρι τέλους, ανεξάρτητα από την έκβαση του δράματος. Όλα αυτά δεν είναι ζωή;

 

Ποιο είναι το κύριο χαρακτηριστικό της παράστασής σας; Τι θα πρέπει να περιμένει ο θεατής;

Ο Βέρθερος στέλνει στον καλύτερό του φίλο, Βίλελμ, επιστολές, εξιστορώντας τα πάθη του. Επιλέξαμε να κρατήσουμε ως βασικό εργαλείο της παράστασής μας τις περισσότερες ημερομηνίες και το επιστολικό μοτίβο του μυθιστορήματος. Ύστερα το κείμενο χωρίστηκε σε πέντε βασικές ενότητες με επί μέρους επεισόδια, ώστε η ιστορία να αποκτήσει έναν θεατρικά άμεσο χαρακτήρα, να γίνεται κατανοητή και ταυτόχρονα να μη χάνει την ποιητική της αξία. Όπως ο Joseph Francois Angelloz γράφει ότι, «ο αναγνώστης για τον Γκαίτε λειτουργεί σαν πλασματικός φίλος σε απόσταση, σαν εξομολόγος. Γίνεται ο έμπιστός του. Αυτό ήδη δημιουργεί από μόνο του μια ένταση ανάλογη με αυτή του θεάτρου». Το ίδιο λοιπόν επιδιώκουμε και εμείς στην παράστασή μας. Να κοιτάξουμε στα μάτια το θεατή και να γίνει ο άνθρωπος αυτός. Ο Βίλελμ.

 

Στην παράστασή σας δεν μένετε στο θέμα της αυτοκτονίας του Βέρθερου, αλλά εξετάζετε την υπαρξιακή αγωνία ενός ανθρώπου που παλεύει να ζήσει. Έχει αυτό σύνδεση με την εποχή μας;

Εν αρχή αναρωτηθήκαμε το εξής. «Τι μπορεί οδηγήσει έναν άνθρωπο σε μια τέτοια πράξη»; Μας απασχόλησε περισσότερο η διαδρομή παρά η πράξη αυτή καθαυτή ή για παράδειγμα το τι συμβαίνει με αυτούς που μένουν πίσω. Σταδιακά στην έρευνά μας όμως καταλάβαμε ότι θέλουμε να μιλήσουμε για όλη αυτήν την προσπάθεια ενός ανθρώπου που παλεύει να κρατηθεί στη ζωή ενώ φυλλοροεί διαρκώς. Και εκεί έπρεπε να δούμε τους εαυτούς μας. Έπρεπε να δούμε που συναντιόμαστε εμείς με τον ήρωα. Εγώ προσωπικά παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου και εντοπίζω δυο δυναμικές. Από τη μία παλεύουμε να επιβιώσουμε και να ανταπεξέλθουμε σε όλη αυτή την ανελέητη, φρικτή δυστοπία που δε λέει να σταματήσει τα τελευταία χρόνια. Και από την άλλη, μοιραία ξεχνάμε κάτι αναγκαίο, να αισθανόμαστε. Η όταν εμπλεκόμαστε με το αίσθημά μας το κάνουμε με τρόπο άγαρμπο. Νιώθω λοιπόν σαν η ψυχή και το σώμα μας να έχει μπει μ’ ένα τρόπο σ’ ένα είδος καταστολής. Σίγουρα γινόμαστε μάρτυρες αστραπιαίων εκλάμψεων ζωής, συγκίνησης, και ομορφιάς που όμως κατά τη γνώμη μου διαρκούν επικίνδυνα λίγο. Η ίδια η ζωή μάλλον είναι δύσκολη υπόθεση και αυτό μας είπαν οι προηγούμενοι. Είναι όμως μόνο έτσι; Κι αν όχι; Δεν ξέρω. Δεν έχω απάντηση σ’ αυτό κι ούτε νομίζω πως θα βρω.

 

Πείτε μας λίγα περισσότερα πράγματα για την ομάδα σας ονομάζεται 400lbs και αποτελείται από νέους αποφοίτους δραματικών σχολών.

Η ομάδα δημιουργήθηκε από νέους ηθοποιούς που ωστόσο μερικοί από αυτούς ήμασταν φίλοι προτού καν ασχοληθούμε με την τέχνη του θεάτρου. Η περιπέτεια και η δυσκολία του πράγματος ήταν να βρεθεί ένας κώδικας, μια κοινή σκηνική γλώσσα. Και αυτό διότι μεταξύ μας δεν είχαμε συνυπάρξει σκηνικά. Αυτό είναι μια διαδικασία που ούτε βρίσκεται σε μία μέρα ούτε κλειδώνει αν βρεθεί. Η ομάδα βαφτίστηκε από την Ιόλη που αποτελεί ιδρυτικό μέλος της. 400 λίβρες (180kg) είναι το κατά μέσο όρο βάρος της καρδιάς της γαλάζιας φάλαινας. Όταν μας πρότεινε το όνομα μείναμε σε μια μικρή «μαγική» σιωπή. Πρόκειται για την καρδιά του μεγαλύτερου ταξιδευτή στον κόσμο. Σε αυτό το ταξίδι, σ’ αυτή τη διαδρομή, αυτού του πλάσματος, υπάρχει μια αξία, ένας αδιαπραγμάτευτος συμβολισμός για εμάς. Μας εύχομαι πραγματικά το ταξίδι μας στην τέχνη μας να έχει έστω και λίγο απ’ τη μαγεία και τη γνώση αυτού του πλάσματος.