Συνέντευξη

Η Ραφίκα Σαουίς απαντάει στις ερωτήσεις του unstage

19 Δεκεμβρίου 2023  |  από Πέπη Καλλίλα
Η Ραφίκα Σαουίς απαντάει στις ερωτήσεις του unstage

Πες μου λίγα λόγια για την παράσταση.                     

Είναι το καινούργιο έργο της Γιασμίνα Ρεζά το οποίο πρώτη φορά ανέβηκε στη Γερμανία από τον Τόμας Οστερμάγιερ. Είναι ένα έργο το οποίο δημιουργήθηκε για την ηθοποιό Νίνα Χος η οποία έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Όταν απελευθερώθηκαν τα δικαιώματα από την Σαουμπίνε με μεγάλη χαρά αποφασίσαμε να το παρουσιάσουμε στην Ελλάδα. Είμαστε από τις πρώτες χώρες που παρουσιάζεται το έργο μετά την Γερμανία. Πρωτιά λοιπόν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη στο θέατρο Σταθμός και σε μετάφραση Γιώργου Αρχιμανδρίτη. Είναι ένα έργο με μπεκετικές αναφορές με ποιητικούς συμβολισμούς και ενίοτε λόγο, με ιδιαίτερα σμιλεμένους χαρακτήρες με βάθος ψυχαναλυτικό αλλά και μία σπαρταριστή κωμωδία.

 

Ποιος είναι ο ρόλος σου; 

Ο ρόλος μου είναι η Φρανσουάζ, η οποία είναι μια ανεξάρτητη γυναίκα, φεμινίστρια και ανήκει στην αστική τάξη. Έχει χωρίσει από τον πρώτο της άντρα και είναι δυόμιση χρόνια ζευγάρι με τον Έρικ τον οποίο δεν θέλει να παντρευτεί. Την καταπιέζει η πατριαρχία, η υποκρισία, η καταπίεση και η κακοποίηση των γυναικών από τους άντρες, οι ροζ γυναίκες. Όλα αυτά της δημιουργούν μια υπόγεια υστερία, μιας και δεν είναι ευτυχισμένη από τη σχέση και τη ζωή. Είναι λόγω αστικής τάξης συντηρητική και κρίνει πάρα πολύ εύκολα, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι. Φρικάρει με την Αντρέα στην αρχή του έργου, όμως μετά μέσα από την καταπίεση που και οι δυο έχουν υποστεί στις σχέσεις τους φιλιώνουν. Η Φρανσουάζ σπάει το προσωπείο της και αφήνεται ελεύθερη μέσα σε αυτή τη βραδιά με τις πολλές ανατροπές.

 

Τι σου αρέσει περισσότερο σε αυτήν την παράσταση;

Μου αρέσει ο κωμικός ρυθμός και το πόσο καλά έχει δουλέψει τους χαρακτήρες ο σκηνοθέτης μας, Μάνος Καρατζογιάννης. Επίσης, η επικοινωνία που έχουμε ως ηθοποιοί. Ακόμα, τα διαφορετικά επίπεδα του έργου, ο ποιητικός ρεαλισμός που διέπει το έργο καθώς και οι πάρα πολλές εκπλήξεις και ανατροπές που συμβαίνουν σε ένα μόνο βράδυ.

 

Τι προκλήσεις έχεις να αντιμετωπίσεις σε σχέση με τον ρόλο που υποδύεσαι;

Η Φρανσουάζ είναι εντελώς αντίθετη από εμένα. Δεδομένου ότι είναι ένας συντηρητικός άνθρωπος στα πρόθυρα νευρικής κρίσης μόνιμα και χρησιμοποιεί προσωπείο. Εγώ δυστυχώς ή ευτυχώς είμαι αρκετά αυθόρμητη και πάρα πολύ χαλαρή στη ζωή μου. Επομένως έπρεπε να καταλάβω τον τρόπο με τον οποίο εκείνη βλέπει την πραγματικότητα και που τελικά με συγκινεί. Την καταλαβαίνω και την αγάπησα πολύ. Η οργάνωση που προσπαθεί να έχει με λεπτομέρεια στη ζωή της και να μην ξεφύγει τίποτα από τον χάρακα, υπάρχει γιατί η ίδια προσπαθεί να κρύψει την τρύπα στην ψυχή της. Αναζητά την ισορροπία και την χαρά. Μάλιστα, έχει έναν μονόλογο με τον οποίο περιγράφει ότι ο μπαμπάς της, ο οποίος ήταν μάλλον πολύ αυστηρός, πάντα τη μάλωνε, πάντα τη «δασκάλευε», πάντα την πίεζε να είναι σωστή και τέλεια. Η Φρανσουάζ προσπαθεί πάρα πολύ για να κερδίσει αυτό το «μπράβο» από τον πατέρα της και από τους δικούς της. Όλοι μας θέλουμε να ακούσουμε αυτό το «μπράβο». Εκείνη ζητά την προσοχή. Θέλει να την προσέξουν.

 

Ποια στοιχεία του χαρακτήρα σου πιστεύεις ότι σε έχουν βοηθήσει σε αυτή την απαιτητική δουλειά;

Αν εννοούμε τη δουλειά του ηθοποιού τότε τα στοιχεία που με έχουν βοηθήσει νομίζω είναι η γαϊδουρινή υπομονή, η αισιοδοξία και ένα «ωχ δε βαριέσαι βρε αδελφέ, πάμε παρακάτω». Σαν φοίνικας αναγεννιέμαι από τις στάχτες μου, αλλά όλοι μας νομίζω το κάνουμε λόγω των τόσων καθημερινών δυσκολιών.  

 

Πώς διαχειρίζεσαι την κριτική; θετική ή αρνητική;

Δεν με αφορά η κριτική επειδή θεωρώ ότι η τέχνη έτσι κι αλλιώς είναι ένας ελεύθερος τομέας αρκετά υποκειμενικός. Είναι μια μορφή έκφρασης με αντικειμενικούς κανόνες αλλά ζούμε σε μια ελεύθερη χώρα. Εκεί λοιπόν η κρίση είναι η εμπειρία από αυτήν την έκφραση και όταν η κριτική είναι υποκειμενική είναι πάντα ευπρόσδεκτη γιατί ανοίγει την πόρτα στον διάλογο και στην επικοινωνία. Όταν η κριτική είναι δογματική, διδακτική και καλά «αντικειμενική» είναι τόσο παρωχημένη και τυφλή που δεν με αφορά γιατί δεν σκέφτομαι έτσι. Ζητάμε μια άλλη εποχή, έναν άλλο τρόπο σκέψης, οριζόντιο.

 

Έχουν αλλάξει οι συνθήκες εργασίας στον καλλιτεχνικό χώρο μετά τα κινήματα #metoo και τα σκάνδαλα που ξέσπασαν τα τελευταία 2-3 χρόνια;

Γενικότερα έχουμε ένα πολύ σημαντικό σωματείο και συναδέλφους που δουλεύουν πάρα πολύ στο να μπορέσουν κάποιες συνθήκες να βελτιωθούν και να εκπροσωπηθούν σωστά τα εργασιακά μας δικαιώματα και να μπορούμε να δουλεύουμε σε ένα υγιές περιβάλλον και με υγιείς μισθούς, συνθήκες κλπ. Ακόμα φυσικά δεν έχει έρθει η άνοιξη. Ακόμα υπό πληρωνόμαστε  και υπάρχουν παθογένειες, αλλά όλοι ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή σιγά-σιγά όλα θα μπούνε σε έναν πιο φυσιολογικό ρυθμό. Υπογράφηκαν και οι συλλογικές συμβάσεις.