Συνέντευξη
Συζητώντας με την Αγορίτσα Οικονόμου για την Βασίλισσα της ομορφιάς
Η παράσταση παίζεται για τρίτη χρονιά σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη στο Σύγχρονο Θέατρο μέχρι και τις 16 Ιανουαρίου 2022.
Λίγο πριν το τέλος της χρονιάς συνάντησα την Αγορίτσα Οικονόμου η οποία μας σύστησε την Μωρήν Φόλαν, την "Βασίλισσα της ομορφιάς" όπως είναι και ο ομώνυμος τίτλος του θεατρικού έργου Φράνσις Μακντόνα. Μας μίλησε για την συνύπαρξη της επί σκηνής με την Σοφία Σειρλή την συνάντηση της με την Ελένη Σκότη, αλλά και την "ιερότητα"που βλέπει στο πρόσωπο της Μωρήν..
Θα ήθελες να μας συστήσεις την "Βασίλισσα της ομορφιάς";
Η "Βασίλισσα της ομορφιάς" λέγεται Μωρήν Φόλαν. Είναι μια γυναίκα γύρω στα 40, όπου ο συγγραφέας στο εισαγωγικό σημείωμα την αναφέρει ως "plain" δηλαδή απλή, καθημερινή. Γεννημένη στα μέσα της δεκαετίας του '40 σ'ένα απομακρυσμένο χωριό της δυτικής Ιρλανδίας, ζεί με την μητέρα της την Μάγκ. Έρχεται αντιμέτωπη με θέματα της ψυχικής της υγείας καθώς επίσης και με την τοξική μητέρα της. Βιώνει μια σχέση ανθρωποφαγική, κακοποιητική με ολέθρια αποτελέσματα για την ψυχικά ευαίσθητη ιδιοσυγκρασία της.
Μίλησέ μου για την συνύπαρξη επί σκηνής με την Σοφία Σεϊρλή
Με την Σοφία είχαμε συνεργαστεί και στο παρελθόν, στο Εθνικό Θέατρο. Είναι πολύ ωραίο να ξανανταμώνεις με τους ανθρώπους.. (το ίδιο ισχύει και για την Ελένη Σκότη, είναι η 2η φορά που συνεργαζόμαστε). Κερδίζεις χρόνο..
Είχαμε στα χέρια μας κι ένα εξαιρετικά καλογραμμένο έργο και υπέροχους συναδέλφους (τον Αντώνη Τσιοτσιόπουλο και τον Γιώργο Κατσή στην πρώτη διανομή και μετά τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη στη θέση του Αντώνη) μιλάμε για ΤΗΝ τύχη! Τύχη, χαρά κι ευγνωμοσύνη..
Πώς καταφέρνουν να υπάρχουν αρμονικά τοσο διαφορετικά μεταξύ τους συναισθήματα;
Κάπως έτσι είναι η γραφή του ΜακΝτονα. Στα έργα του, ως επί το πλείστον, πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις/ συμπεριφορές. Τον απασχολεί ο άνθρωπος, τα τραύματά του, τα όνειρά του, τ' αδιέξοδα και οι ματαιώσεις. Μέσα λοιπόν σ'όλο αυτό που λέμε ανθρώπινη συμπεριφορά χωράνε όλα, τόσο τα "σκοτεινά" όσο και τα "φωτεινά" μας κομμάτια. Αν υπάρχει μια δυνατή ιστορία και η ανάγκη απο έναν ταλαντούχο συγγραφέα να ειπωθεί (στη περίπτωσή μας η "βασίλισσα" είναι μια τέτοια) τότε είναι εφικτό να υπάρξει σχεδόν όλη η παλέτα των συναισθημάτων και μάλιστα σε αρμονία.
Θα ήθελα να μου μιλήσεις για το κομμάτι της πολιτικής που υπάρχει στο συγκεκριμένο έργο.
Υπάρχει πολιτικό κομμάτι μέσα στο έργο μας, αλλά ο Μακ Ντόνα δεν ρίχνει όλο του το βάρος εκεί. Το βλέπουμε στην κοσμοθεωρία της Μωρήν για την ανεργία, την αλλαγή της γλώσσας, των ορίων της χώρας της κτλ, επίσης στο αδιέξοδο που βιώνει ο Ρέϊ και φυσικά στην μετανάστευση του Πάτο στην Αμερική για ένα καλύτερο μέλλον. Υπάρχει και μια θεωρία πως η αυταρχική μητέρα (Μάγκ) ειναι η Αγγλία και η κακοποιημένη κόρη (Μωρήν) η Ιρλανδία.. άλλοι πάλι δεν το ενστερνίζονται αυτό διότι σε μια συνέντευξή του ο Μακ Ντόνα είχε πει πως αισθάνεται πιο πολύ Άγγλος παρά Ιρλανδός.. Ποιος ξέρει;
Αν και η Μωρήν θέλει να φύγει εν τέλη την βλέπουμε να μην κάνει αυτό το βήμα παραπέρα. Που οφείλεται αυτό;
Η Μωρήν είναι ένας άνθρωπος που έχει υποστεί κακοποιητική συμπεριφορά (λεκτική, ψυχολογική και ίσως και σωματική) απο το οικογενειακό της περιβάλλον και πιο συγκεκριμένα απο την μητέρα της. Τώρα αν λάβουμε υπόψη μας οτι έχει και κάποια ψυχικής φύσης θέματα, όλα αυτά, στο σύνολό τους, πόσο χώρο μπορούν να δώσουν στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση;
Ένας άνθρωπος που γεννιέται και μεγαλώνει μέσα και κάτω απο αυτές τις συνθήκες πόσο "νικητής της ζωής" μπορεί να νοιώθει;
Βεβαίως προς υπεράσπισή της οφείλω να πω οτι έκανε τις προσπάθειές της να απεμπλακεί από όλο αυτό το ζοφερό περιβάλλον, ακόμα και την ύστατη στιγμή το προσπαθεί αλλά τα πράγματα δυστυχώς δεν λειτουργούν υπέρ της. Πόσο εύκολο μπορεί να είναι για εναν τέτοιο άνθρωπο αυτό το βήμα; το βήμα παραπέρα.. Με την λίγη μου γνώση, θεωρώ πως είναι σχεδόν αδύνατο παρόλο που η σκέψη της, η θέλησή της είναι προς την αγάπη και το φως κι ίσως γι'αυτούς τους λόγους στα μάτια μου η Μωρήν είναι ένα τραγικό πρόσωπο, ένα ιερό πρόσωπο.
Σχολίασέ μου αυτή τη σύγκρουση με το νέο.
Είναι μια κατάσταση που υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Το καινούργιο έχει την ορμή, αλλά και την ανυπομονησία, την δύναμη και την θέληση να γκρεμίσει και να ξαναχτίσει, ν' αλλάξει ό,τι ενδεχομένως δεν είναι λειτουργικό,το παλιό έχει την γνώση και την εμπειρία αλλά τον εφησυχασμό και ίσως την παραίτηση, κάπως έτσι και στο έργο μας το παλιό συγκρούεται με το νέο υπαρχει μια διαρκής πάλη.Το μόνο που μπορώ να πω είναι οτι όσο αυτά τα δύο μέρη "παλεύουν" και δεν συνδιαλέγονται, αποτέλεσμα δεν υπάρχει.
Η παράσταση κλείνει με μία τραγική ειρωνεία καθώς βλέπουμε την Μωρήν να παίρνει τη θέση της μητέρας. Πώς φαίνεται αυτό στα δικά σου μάτια;
Η απόφασή της να πει αντίο στην ελπίδα και να κλειστεί σ' ένα σπίτι μόνη της, που δεν ήταν επιθυμία της ούτε επιλογή της, να την προσγειώσει ο Μακ Ντόνα σ 'ενα τοπίο μοναξιάς και να την τοποθετήσει στην θέση της μητέρας της (κυριολεκτικά και μεταφορικά) στα μάτια μου φαντάζει σχεδόν απάνθρωπο, και μ'έναν πολύ περίεργο τρόπο ίσως και σοφό..
Όπως μου είπες και πριν, η Μωρήν έχει κάποια θέματα υγείας. Σχολίασε μου τον εκφοβισμό που βιώνουν άτομα σε παρόμοιες καταστάσεις στην εποχή μας.
Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι δυστυχώς όσο θα υπάρχει άγνοια θα υπάρχει και φόβος. Ανεξάρτητα με την εποχή, όταν κάτι δεν μας είναι οικείο (σύμφωνα δηλαδή με την οικεία μας πραγματικότητα) μας δημιουργείται φόβος. Δεν ξέρουμε πώς να το διαχειριστούμε, φοβόμαστε και δυστυχώς κάποιες φορές το αντιμετωπίζουμε εχθρικά. Θέλω όμως να πιστεύω οτι η κοινωνία λειτουργεί με μεγαλύτερη ανθρωπιά και γνώση σε σχέση με το παρελθόν. Έχω την ελπίδα πως οι νέες γενιές θα λειτουργήσουν με ακόμη μεγαλύτερη αποδοχή και περισσότερη αγάπη στους συνανθρώπους μας και δη στους ψυχικά ασθενείς.Το κλειδί είναι η αγάπη, η φροντίδα και η αποδοχή, ας αγαπήσουμε λίγο περισσότερο, ας φροντίσουμε κι ας αποδεχτούμε τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας.. Ποιος ξέρει; Μπορεί και να συμβούν θαύματα!