Η Ανδρομάχη Φουντουλίδου μίλησε στο unstage για τις απαιτητικές αλλά και πολύ δημιουργικές πρόβες της παράατασης, για τη συνεργασία της με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό και τους αποχωρισμούς. 

Πες μου καταρχάς θέλω να μου μιλήσεις για τον τίτλο της παράστασης. Αυτόν τον αινιγματικό τίτλο «Κομμώτριες – Μεταπολίτευση, Τζιανγκ Σιν-Μπι-Σιν - Φαντάσου την καρδιά μου δική σου». Βάλε μας στο κλίμα!

Το «Κομμώτριες» έχει να κάνει κατ’ αρχήν με το ότι πας σε ένα κομμωτήριο και βγαίνεις αλλαγμένος. Και έχει να κάνει και με μια προσδοκία. Η αλλαγή να είναι αυτή που φαντάστηκες. Επίσης τα κομμωτήρια είναι ένας από τους χώρους που μαζεύονται άνθρωποι για ένα σκοπό, να φτιάξουν τα μαλλιά τους, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να αναπτυχθούν διάλογοι και επαφές ανάμεσα σε αγνώστους. Οι άνθρωποι μπορεί να αρχίσουν να μιλάνε πολύ προσωπικά, να λένε την άποψή τους, να μαθαίνουν και να συζητούν την επικαιρότητα. Το «Φαντάσου την καρδιά μου δική σου» (μετάφραση του «Τζιανγκ Σιν Μπι Σιν»), μου φαίνεται πολύ συγκινητικό. Λέει «Φαντάσου να έχει ζήσει η δική σου καρδιά αυτά που έζησε η δική μου, το βίωμα της δικής μου καρδιάς να ήταν δικό σου». Σε προσκαλεί να φανταστείς και αυτό συνομιλεί πολύ με την παράσταση. Καλούμαστε να μεταφέρουμε βιώματα και γεγονότα που δεν έχουμε ζήσει, που τα έχουμε διαβάσει ή μας τα έχουν αφηγηθεί. Προσπαθούμε να φανταστούμε και να μεταφέρουμε γεγονότα της «Μεταπολίτευσης» στο κοινό και το κοινό να φανταστεί μαζί μας και να ανατρέξει σε προσωπικές και συλλογικές μνήμες.

Το κείμενο της παράστασης πώς δημιουργήθηκε;

Το κείμενο είναι μία σύνθεση που προέκυψε ύστερα από πολλή έρευνα, διάβασμα, συνεντεύξεις με ανθρώπους που έζησαν την μεταπολίτευση. Μέσα σε ορισμένα πλαίσια που έθετε ο Μιχαήλ, φέρναμε καινούργιο υλικό κάθε μέρα. Ψάχναμε ιστορικά στοιχεία, έργα τέχνης, σημαντικά γεγονότα της εποχής, και με την αφήγηση σαν εργαλείο δημιουργήσαμε την παράσταση σιγά σιγά.

Πώς ήταν οι πρόβες;

Οι πρόβες ήταν πολύ απαιτητικές. Καλούμασταν να φέρουμε πολύ υλικό στη διαδικασία, το οποίο μετέπειτα έπρεπε να αξιολογηθεί, να αναδομηθεί και να μονταριστεί σκηνοθετικά και εν τέλει να γίνει αυτή η παράσταση. Επίσης στις πρόβες συνέβαινε αυτό το φοβερό που γενικά συμβαίνει στις πρόβες του Μαρμαρινού. Πολλές φορές η κάθε πρόβα θα μπορούσε να είναι μια παράσταση από μόνη της. Μέσα σε κάποια ορισμένα πλαίσια και θεματικές αρχίζαμε να φέρνουμε υλικό με τη ροή να μην διακόπτεται για ώρες. Οι πρόβες μαγνητοφωνούνταν και μπορούσαμε να επιστρέφουμε σε ό,τι έχει συμβεί μέσα σ’ αυτές. Ήταν μια πολύ δημιουργική διαδικασία.  

Πες μου για τη συνεργασία σου με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό.

Καταρχήν είμαι τρομερά ευγνώμων που τον έχω συναντήσει. Είναι ένας συνεργάτης εμπνευστικός, απαιτητικός και πολύ γενναιόδωρος. Σε ωθεί να οξύνεις την αντίληψή σου σε πολλά επίπεδα, σου μαθαίνει το θέατρο από την αρχή, σε ασκεί στην παρατήρηση και στην αποκωδικοποίηση και αυτό αφορά τόσο το κείμενο όσο και τα καθημερινά περιστατικά που μπορεί να συναντήσεις στο δρόμο. Σου δίνει απλόχερα εργαλεία, για να εντοπίσεις την ποίηση παντού γύρω σου και να ανατροφοδοτείσαι. Αυτό σχετίζεται με το πώς διαβάζεις ένα κείμενο μέχρι το πώς υπάρχεις κάθε λεπτό της πρόβας ή της παράστασης. Και το κάνει αυτό απλόχερα για τους συνεργάτες του και με πολλή αγάπη. Για μένα είναι πολύτιμο.

Πόσο σε επηρεάζει ένας ρόλος στην πραγματική σου ζωή. Πόσο σε ακολουθεί μετά την παράσταση;

Η αλήθεια είναι ότι συνήθως μέσα στη μέρα λίγο πολύ με συνοδεύει η παράσταση που θα έρθει. Σκέφτομαι κάποιες στιγμές της, μιλάω μόνη μου στο δρόμο, στο σπίτι, στο λεωφορείο. Τώρα με τη μάσκα έχω βρει την υγειά μου. Πρέπει να έρθει το βράδυ και να τελειώσει η παράσταση για να αποσυνδεθώ.

Κι όταν τελειώνει μια παράσταση για πάντα;

Κάποιες φορές αυτός ο αποχωρισμός μου πέφτει βαρύς. Αυτό συμβαίνει όταν έχω δεθεί με τους ανθρώπους, έχουμε δουλέψει πολύ και έχουμε περάσει τόσο δημιουργικό χρόνο μαζί. Μια παράσταση ορίζει ένα χρονικό κομμάτι της ζωής σου και αυτό εμένα μου είναι δύσκολο να το αφήσω πίσω. Νομίζω οι παραστάσεις που έχεις αγαπήσει σε ακολουθούν με έναν τρόπο.

Πώς διαχειρίζεσαι αυτήν την επαναληπτικότητα μιας παράστασης; Το γεγονός ότι ανεξάρτητα από αυτά που συμβαίνουν στη ζωή σου, εσύ πρέπει να ανέβεις στη σκηνή και να παίξεις.

Καμία παράσταση δεν είναι ίδια με την προηγούμενη, ούτε με την επόμενη. Πάντα δημιουργείται κάτι έστω και λίγο διαφορετικό και καινούργιο. Κάποιες μέρες μπορεί να είσαι κουρασμένος ή άρρωστος ή χαρούμενος με κάτι στη ζωή σου, αλλά παράλληλα με αυτά μπορείς να ασκηθείς στο να είσαι παρών, στο να ακούς και στο να αντιδράς στη συνθήκη αυτού που εξελίσσεται στην παράσταση. Επίσης μέσα από την επανάληψη έχεις τη δυνατότητα να εμβαθύνεις κάθε φορά περισσότερο, να καταλαβαίνεις καλύτερα τι κάνεις και να παρακολουθείς την παράσταση και τον εαυτό σου να εξελίσσονται. Είναι σαν να σου αποκαλύπτεται διαρκώς η παράσταση μέσα στο χρόνο. Θα έλεγα τελικά ότι η επανάληψη σε τροφοδοτεί.

Στις «Κομμώτριες – Μεταπολίτευση, Τζιανγκ Σιν-Μπι-Σιν - Φαντάσου την καρδιά μου δική σου» έχετε μια διαδραστικότητα με το κοινό, μια έντονη επικοινωνία. Πώς αντιδρά το κοινό;

Το κοινό στη συγκεκριμένη παράσταση έχει έναν πολύ σημαντικό και ειδικό ρόλο. Είμαστε κομμάτι του και αφηγούμαστε ή συζητάμε διαμέσου αυτής της σύνδεσης. Μέσα από αυτό το «μαζί», υπάρχουν στιγμές που το μοίρασμα με τους θεατές είναι συγκινητικό. Συχνά η επικοινωνία γίνεται προσωπική και βαθιά με κάποιον θεατή και αυτό μπορεί να συμβεί απλά με ένα βλέμμα, με μία λέξη που του απευθύνεις ή με μία αντίδρασή του. Μου κάνει εντύπωση που ενώ τώρα με την υποχρεωτική χρήση μάσκας στην παράσταση δεν βλέπουμε τις εκφράσεις των θεατών, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουμε χάσει αυτή την επικοινωνία. Στα μάτια του άλλου φαίνονται όλα. Υπάρχουν μάτια που σε συγκινούν.