Η Αντιγόνη Φρυδά είναι ηθοποιός και τα τελευταία 15 χρόνια συνεργάζεται με διάφορες καλλιτεχνικές ομάδες, συμμετέχοντας σε σημαντικές παραγωγές στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Στην παράσταση αυτή πρωταγωνιστεί και μας περιγράφει τι υποδύεται πανω στη σκηνή. Ο Karol Jarek, φωτογράφος με σημαντικές συνεργασίες με μεγάλους θεατρικούς οργανισμούς, στις Χορείες Χώρων υπογράφει τη δραματουργία και μας εξηγεί πώς δούλεψε πάνω στο έργο του Πέρεκ.
Με ποιο τρόπο ενσωματώνονται οι χορείες στους χώρους;
Α. Φ. Οι χώροι χορεύουν στην παράσταση αυτή, γιατί αλλάζουν συνεχώς και δυναμικά, επαναδιαπραγατεύονται και επανανακαλύπτονται πρωτίστως μέσω της κίνησης, και στη συνέχεια μέσω του ήχου και των λέξεων. Τον χώρο, τον ονοματίζουμε, τον κατασκευάζουμε, τον διαιρούμε, τον χρησιμοποιούμε, τον καταγράφουμε, τον κατοικούμε, τον αποφεύγουμε, τον αναζητούμε, τον οικειοποιούμαστε (και τα ρήματα δεν έχουν τελειωμό) αφού, σε αντίθεση με τον χρόνο, πιστεύουμε ότι μας ανήκει. Ο δημόσιος χώρος, ο ιδιωτικός, ο αρχαιολογικός, ο κατάλληλος, ο προσωπικός, ο ακατάλληλος, ο ιερός, ο κοσμικός, ο κλειστός, ο θαλάσσιος, ο ζεστός, ο διαθέσιμος, ο εναέριος, ο επαγγελματικός, ο ζεστός, ο ζωτικός κλπ. Όλες οι ιδιότητες που προσδίδουμε στον χώρο προμηνύουν κίνηση. Όλες προϋποθέτουν την παρουσία ή απουσία ζωντανών σωμάτων. Ο χώρος είναι «δικός μας» γιατί ορίζεται ως προς την ζωή και η ζωή είναι κίνηση. Η ζωή χορεύει και οι χώροι επίσης.
Πώς δουλεύτηκε η δραματουργία σε ένα έργο που μοιάζει τόσο αφηρημένο αλλά και τόσο συγκεκριμένο ταυτόχρονα; Ποιος ήταν ο βασικός άξονας;
K. J. Για μένα, το κείμενο του Περέκ δεν είναι καθόλου αφηρημένο. Αντιθέτως είναι πολύ συγκεκριμένο, δουλεμένο με ακρίβεια, γραμμένο με έναν σχεδόν μαθηματικό τρόπο, χαρακτηριστικό της ομάδας OuLiPo. Απο την πρώτη ανάγνωση, εντυπωσιάστηκα απο την μεγάλη θεατρική δυνατότητα που μας προσφέρει η αναζήτηση του χώρου απο τον Ζωρζ Περέκ. Πρακτικά, κατά την διάρκεια των προβών, οι πυλώνες της δραματουργίας υπήρξαν κυρίως δύο αποσπάσματα του βιβλίου:
α. Οι πρώτες δύο σελίδες του, οι οποίες δημιούργησαν και τον μηχανισμό όλης της παράστασης.
β. το απόσπασμα του βιβλίου στο οποίο ο συγγραφέας ψαχνει απεγνωσμένα να βρει και να νοηματοδοτήσει τον Α-χρηστο χώρο.
Με ειλικρίνεια πρέπει να πω πως για πολύ καιρό δουλέυαμε πάνω στις 2 αυτές πρώτες σελίδες.
Επίσης, μέσα απο την καθημερινή πρόβα, πολύ οργανικά και φυσικά, δίχως να το προγραμματίσουμε μας συνάντησε σε μερικά σημεία ο κόσμος της ταινίας The Wizard of Oz (1939). Η επιμέλεια της δραματουργίας για μένα ήταν καθαρή απόλαυση και πιστεύω πως πρέπει αυτό το αριστούργημα να διαβαστεί απο τον καθένα μας.
Υπάρχουν χαρακτήρες στην παράσταση; Τι υποδύονται οι ηθοποιοί πάνω στη σκηνή;
Α. Φ. Οι 5 ηθοποιοί υποδύονται 5 αντίστοιχους χαρακτήρες οι οποίοι συστήνονται στο κοινό και στους εαυτούς τους μέσα από τις παραξενιές και τις εμμονές τους σε σχέση με τον χώρο. Ο καθένας έχει έναν μοναδικό τρόπο να κατοικεί τον χώρο, να τον διαβάζει και να τον διεκδικεί. Μιλούν μόνο για τους κάθε λογής χώρους, δρουν μόνο ως προς αυτούς, και παρά την ιδιόρρυθμη αυτή κινητική και ηχητική γλώσσα που τους περιορίζει, ταυτόχρονα αποκαλύπτει όλες τις μύχιες, υπαρκτικές αγωνίες και αναζητήσεις τους για την μοναξιά, τις σχέσεις, την αυτάρκεια, την αγάπη, την ελευθερία, τις προσδοκίες, την μνήμη. Αυτοί οι χαρακτήρες μοιάζει να ασχολούνται με τον χώρο και τα προβλήματα τους να αφορούν μόνον αυτόν, όμως τελικά μιλούν για ό,τι συγκινεί και αιχμαλωτίζει την ανθρώπινη ψυχή. Οι Χορείες Χώρων είναι μια παράσταση που επιχειρεί να κατοικήσει όλους τους χώρους.
K. J. Το θέμα των χαρακτήρων στην παράστασή μας, έχει πολύ ενδιαφέρον. Σκέφτομαι πως είναι η πρώτη μας δουλειά οπού οι χαρακτήρες είναι τόσο παρόντες. Και αυτό είναι σημαντικό γιατί έγινε πάνω σε ένα κείμενο που δεν έχει κανένα είδος δραματικού χαρακτήρα. Ακόμα και το Salto, η προηγούμενη δουλειά μας με την Αλεξάνδρα Καζάζου - η οποία ήταν βασισμένη σε μία πολωνική ταινία του 60΄και στην οποία παράσταση οι ηθοποιοί ενσαρκώνανε 9 χαρακτήρες της ταινίας - δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτό που αγγίξαμε στις Χορείες Χώρων. Ισως γιατί εδώ ο κάθε ηθοποιός έχτιζε τον ρόλο του απο τον κενό χώρο και μαζί με τον χώρο της φαντασίας και της μνήμης, δημιούργησε οργανικά μοναδικούς πρωτόγνωρους και κατ εμέ πολύ δυνατούς άξονες ρόλων.