Συνέντευξη

Συνέντευξη με την Ίρις Καραγιάν

21 Φεβρουαρίου 2022  |  από Πέπη Καλλίλα
Συνέντευξη με την Ίρις Καραγιάν
Η Ίρις Καραγιάν μίλησε στο unstage για τη νέα της παράσταση "Make any sound Make any sound move Make any sound move us", που θα παιχτεί για 4 βραδιές στο θέατρο Θησείον.
 
Η Ίρις Καραγιάν είναι χορογράφος και χορεύτρια. Σπούδασε Χορό στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές με θέμα Παραστατικές Τέχνες και Πολιτισμός (Performance and Culture) στην Βρετανία, Goldsmiths College. Είναι ιδρυτικό μέλος και χορογράφος της ομάδας χορού ΖΗΤΑ (2002). Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε Φεστιβάλ χορού στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
 
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για την νέα παράσταση;
 
Η πηγή έμπνευσης είναι η πρακτική της Αμερικανίδας συνθέτριας Pauline Oliveros. Αυτοσχεδιάστρια και πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής μεταξύ άλλων δημιούργησε μια πρακτική, έναν τρόπο ακρόασης και παραγωγής ήχου. Συνέδεσε άμεσα την ακρόαση με τις αισθήσεις, την προσοχή και τη συνείδηση και ονόμασε την πρακτική deep listening / βαθιά ακρόαση. 
 
 
Τι είναι η πρακτική της βαθιάς ακρόασης της Oliveros;
 
Είναι μια πρακτική που προτρέπει τον ακροατή και τον ερμηνευτή να ακούσει βαθιά: ήχους από το περιβάλλον, ήχους από το σώμα του και από άλλα σώματα, ήχους τεχνητούς και φυσικούς καθώς συμβαίνουν και καθώς δημιουργούν τοπία. Η πρακτική δουλεύει μεταξύ άλλων σε δύο επίπεδα: αυτό της προσοχής, που είναι επιλεκτική και στοχευμένη και της αντιληπτικότητας που είναι συμπεριληπτική και ευρεία. Μέσα από τη δική μου κατανόηση είναι μια πρακτική που κατευθύνει την προσοχή αρχικά στον τρόπο που παρατηρούμε και ακούμε και μετά στο τι ακούμε.  
 
 
Με ποιο τρόπο συνδέετε το χορό με την ηχητική αντίληψη; 
 
Το σώμα υπάρχει και κινείται μέσω των αισθήσεων. Συχνά για τους χορευτές ή για τους ανθρώπους που ασχολούνται με μια σωματική πρακτική αναφέρεται ως κιναισθητική αντίληψη - αντίληψη μέσω της κιναίσθησης. Για μένα η αντίληψη εμπεριέχει όλες τις αισθήσεις στο βαθμό που τις έχουμε και τις βιώνουμε, ο ήχος, μεταξύ άλλων, παράγεται από το σώμα και λαμβάνεται στο σώμα. Αντιλαμβάνομαι την ηχητική αντίληψη μέσω του σώματος και της δόνησης. 
 
 
Πώς ελπίζετε να αντιδράσει το κοινό που θα δει την παράσταση;
 
Θα ήθελα να βιώσει την παράσταση μέσω των αισθήσεών του. Να αφεθεί σε αυτό που βλέπει και ακούει και να επιτρέψει στην φαντασία του να ενεργοποιηθεί.  
 
 
Πείτε μου δυο λόγια για την ομάδα χορού ΖΗΤΑ. Πώς γεννήθηκε η ανάγκη να δημιουργηθεί η ομάδα;
 
Η ομάδα δημιουργήθηκε αρκετά χρόνια πριν και σε πολύ διαφορετική συγκυρία. Το 2002 από μια ομάδα νέων χορευτριών. Τώρα είναι βασικά μια εταιρία με νομική μορφή και η "ομάδα", η ομάδα των ανθρώπων που συνεργαζόμαστε για κάθε έργο. 
 
 
Υπάρχει κάτι κοινό στα έργα σας το οποίο θέλετε να αναδείξετε; 
 
Σίγουρα θέλω να εκφράσω ερωτήματα, δοκιμάζω τρόπους που τα θέτω και τα μοιράζομαι. Δεν θέλω να αναδείξω κάτι διαφορετικό από αυτό που επιλέγω να παρουσιάσω σε κάθε παράσταση. Με ενδιαφέρει να αναδείξω τους τρόπους που σκέφτομαι, διερωτώμαι και δημιουργώ με το χορό και την χορογραφία. Με ενδιαφέρει η τέχνη που επιτρέπει την ύπαρξη της πολυφωνίας και της φαντασίας, αυτή που μου επιτρέπει να μετακινηθώ, να σκεφτώ και να ξανασκεφτώ, να αισθανθώ και να είμαι ελεύθερη.  
Σίγουρα υπάρχουν στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις χορογραφίες μου, ποιότητες και μεθοδολογίες που ακολουθώ και που έχουν συνθέσει τα έργα μέσα στα χρόνια. Θέλω να πιστεύω πως εξελίσσονται καθώς τα επαναδιαπραγματεύομαι και πως κατευθύνω την προσοχή μου σε αυτό που έχει σημασία, σε αυτό που είναι τελικά το ζητούμενο για μένα. Φαντάζομαι κάποιοι που παρακολουθούν τη δουλειά μου να μπορούν να διακρίνουν μια κοινή βάση και να την ονομάσουν. 
 
 
Τι σημαίνουν για σένα οι έννοιες της συνεχούς ροής και της εμβάθυνσης σε αυτό που ακούμε και βλέπουμε;
 
Μιλάω για τη συνεχή ροή της προσοχής και της συνειδητότητας, της αντίληψης και του τρόπου που συνδεόμαστε με τις αισθήσεις μας. 
Σε αυτή τη δουλειά, η εμβάθυνση σε αυτό που βλέπω και ακούω εμπνέεται από τον τρόπο που κατανοώ την πρακτική της Pauline Oliveros. Πώς μπορώ να την εφαρμόσω στην δική μου πρακτική, στην πρακτική της χορογραφίας, στην πρακτική της  δουλειάς με τις χορεύτριες που συνεργάζομαι, στον τρόπο που τις προσκαλώ να δουλέψουν με τα υλικά τους; Πώς μπορώ να την εφαρμόσω στην θέαση και ακρόαση του έργου, δηλαδή στις παραστάσεις;  
 
 
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με τον χορό επαγγελματικά; 
 
Η αγάπη για την κίνηση, η αίσθηση που μου άφηνε η πρακτική του χορού, το ενδιαφέρον μου στο σώμα ως μέσο και ως γλώσσα.