Συνέντευξη

Συνέντευξη με την Κατερίνα Λούβαρη Φασόη και τον Πολύδωρο Βογιατζή

3 Μαρτίου 2022  |  από Πέπη Καλλίλα
Συνέντευξη με την Κατερίνα Λούβαρη Φασόη και τον Πολύδωρο Βογιατζή
Οι δύο πρωταγωνιστές της παράστασης μας μίλησαν για την ιδιαιτερότητα του έργου και τη σύμπραξη διαφορετικών αφηγηματικών τρόπων και μέσων.

Στην παράσταση "Η μικρή μέσα στο σκοτεινό δάσος" συντίθενται διαφορετικά αφηγηματικά μέσα, επιχειρώντας να δημιουργηθεί ένας φαντασιακός και εφιαλτικός μικρόκοσμος. Ο –ζωντανός– κόσμος των ηθοποιών συναντιέται με τον
μυστηριακό κόσμο μικρών γλυπτών (μινιατούρες). Ο παρών θεατρικός χρόνος συνδιαλέγεται με τη video art. Ο φυσικός ήχος συνυπάρχει με τον ηλεκτρονικά επεξεργασμένο. 
Μια παράσταση εμπειρία, μια ιδαίτερη παράσταση που αξίζει να εντάξετε στην θεατρική σας λίστα. 

 

Είναι μια ιστορία βίαιη ωμή και σκληρή. Πώς ένιωσες όταν την πρωτοδιάβασες; Έχει αλλάξει κάτι τώρα με την πάροδο του χρόνου στο πώς αντιμετωπίζεις την ιστορία αυτή;

Κ. Λ. Φ. Η πρώτη φορά που διάβασα τη Μικρή μέσα στο Σκοτεινό Δάσος του  Philippe Minyana, ήταν το καλοκαίρι του 2018. Ήταν ένα κείμενο που μελετούσε και αγαπούσε πολύ ο Παντελής, και ήταν μια ανάγκη του να γίνει παράσταση. Είναι, πράγματι, μια ιστορία ωμή και σκληρή, το κείμενο δεν ωραιοποιεί τίποτα, περιγράφονται οι καταστάσεις με έναν τρόπο αδρό. Ο μύθος της Πρόκνης και της Φιλομήλας μού ήταν ήδη γνωστός. Το κείμενο, όμως, του Minyana είναι τόσο πλούσιο σε εικόνες, εμβαθύνει στην κατάσταση του κάθε προσώπου και έχει ένα επιταχυνόμενο σασπένς που σε καθηλώνει. Κατά τη γνώμη μου, είναι μια σπουδαία μεταγραφή του Οβίδιου. Ο μύθος γίνεται αρωγός για να μιλήσω για την ανθρώπινη βιαιότητα, την αλαζονεία, τη χυδαιότητα. Περιμένω σε κάθε παράσταση, οι ήρωες να γίνουν πουλιά και να πετάξουν μακριά από τον σκοτεινό κόσμο των ανθρώπων. Να γίνουν ένα με το φως και να απελευθερωθούν από τις πράξεις τους.

Π.Β. Η αλήθεια είναι, πως όταν πήρα το κείμενο στα χέρια μου και ξεκίνησα να το διαβάζω, (έχοντας και υπ’όψιν μου ποιόν ρόλο θα υποδυθώ στην παράσταση), υπήρξαν σημεία που δεν μπορούσα να συνεχίσω το διάβασμα και το άφηνα στην άκρη για κάποιες ώρες ή και μέρες. Παρόλο που είχα ήδη βρεθεί με τον Παντελή και μου είχε ήδη εξηγήσει και μιλήσει για την ιστορία του έργου και για την ιδέα του σχετικά με την παράσταση. Ήμουν δηλαδή προετοιμασμένος, αλλά και πάλι ομολογώ πως δεν ήταν εύκολο. Βέβαια οφείλω να πω, πως μέσα στην σκληρότητά του αυτό  το κείμενο, έχει και ποιητικότητα και ωραία γραφή. Αυτό που έχει αλλάξει πλέον στο πως αντιμετωπίζω αυτήν την ιστορία, είναι ότι σε συνάρτηση με όλα όσα έχουν αποκαλυφθεί αυτά τα 2 τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Γαλλία π.χ που γνωρίζω), αντιλαμβάνομαι την σημαντικότητα αυτής της παράστασης, όχι μόνο ως καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά και ως μέσω αφύπνισης και προβληματισμού του κοινού για ένα συγκλονιστικό θέμα, τον βιασμό ανηλίκου. Το ότι προσπαθούμε να μιλάμε πλέον ανοιχτά γι’αυτό στις μέρες μας, και οι φωνές των θυμάτων πλέον ν’ακούγονται, μας βοηθάει να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και πιο υποψιασμένοι σχετικά με ανάλογες καταστάσεις και συμπεριφορές. Αλλά αυτή είναι και η δύναμη της τέχνης θεωρώ, το να μπορείς να μιλάς για τέτοιες αποτρόπαιες πράξεις μέσα από την ομορφιά και την μαγεία του θεάτρου, και έτσι με έμμεσο τρόπο να προβληματίζεις τους θεατές, να τους κάνεις να αναρωτηθούν ή και να βάλουν τον εαυτό τους στην θέση του θύματος και να συναισθανθούν.

 

 

Έχουμε πιστεύεις όλοι εν δυνάμει μέσα μας τέτοια ένστικτα; Ζούμε σε μια κοινωνια κανιβαλιστική;

Κ. Λ. Φ. Ο κανιβαλισμός, η αδηφαγία, η αλληλοεξόντωση, είναι κομμάτι της φύσης μας. Υπάρχουν και ανά καιρούς πέφτουν σε λήθαργό ή ξυπνούν βίαια και καταστρέφουν. Πρέπει να μάθουμε να αγαπάμε όλα τα κομμάτια της φύσης μας, και εννοώ να τα κατανοούμε για να μπορέσουμε να τα τιθασεύουμε, να τα φροντίζουμε μην πάρουν δρόμους ανεξέλεγκτους. Η κοινωνία μας είναι κανιβαλιστική, διψάμε για αίμα, πόνο, δυστυχία. Υπάρχει, όμως, και είναι σημαντικό να το αναγνωρίσουμε, μιαν άλλη όψη της κοινωνίας μας: η αλληλεγγύη, και εκεί ακριβώς θα πρέπει να επενδύσουμε, να δώσουμε μεγάλο κομμάτι του εαυτού μας και των ψυχικών μας αποθεμάτων. Μόνο η αλληλεγγύη μπορεί να κάνει τον κόσμο μας πιο άξιο να τον γνωρίσουμε.

Π. Β. Αν δεν ζούσαμε σε οργανωμένη πολιτισμένη κοινωνία, οι άνθρωποι, όπως και τα ζώα, θα δρούσαμε μόνο με βάση τα ένστικτα μας, καθώς αυτά προϋπάρχουν στο ασυνείδητο μας. Θα ακούγαμε μόνο τις ορμές μας, που θα μας ωθούσαν να ικανοποιήσουμε τις βιολογικές μας ανάγκες. Όμως εκπαιδεύομαστε από την γέννηση μας στο να μάθουμε να ελέγχουμε αυτά τα ένστικτα, αναπτύσσοντας ηθικές και κοινωνικές αξίες. Αλλά δεν πιστεύω πως όλοι εν δυνάμει έχουμε μέσα μας ένστικτα σεξουαλικής φύσεως που να αφορούν παιδιά. Δεν το δέχομαι. Φυσικά μέσα μας υπάρχει και το καλό και το κακό και είναι στο χέρι μας ποιο από τα δυο θα θρέψουμε και θα ανθίσει και ποιο θα καταπνίξουμε και θα σβήσει. Δυστυχώς ζούμε σε μια κοινωνία που κανιβαλίζει με το να χλευάζει και να παράγει βία που συνήθως στρέφεται ενάντια σε έναν άνθρωπο που είτε είναι διαφορετικός, είτε αντιμετωπίζει δυσκολίες  ή απλώς είναι το εύκολο θύραμα. Η ανάγκη των ανθρώπων να αισθανθούν ανώτεροι και να επιβληθούν στον ποιό αδύναμο, εκδηλώνεται πλέον και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από τα ΜΜΕ, που δεν χάνουν ευκαιρία να κανιβαλίσουν ανθρώπους και καταστάσεις. 

 

Τι σε δυσκόλεψε περισσότερο στο ρόλο σου;

Κ. Λ. Φ. Οι ρόλοι που υποδύομαι είναι δύο: της μικρής και της βασίλισσας. Ο Πολύδωρος και εγώ, περνάμε από τους πέντε ρόλους του έργου και χτίζουμε μια προσωπική αφήγηση για τον καθένα. Η μικρή, που είναι και το κεντρικό πρόσωπο στο έργο του Minyana, είναι για εμένα το πιο ευαίσθητο κομμάτι που καλούμαι να χειριστώ-υποδυθώ-αφηγηθώ. Ο βιασμός, ο ακρωτηριασμός και η εγκατάλειψη ενός παιδιού, είναι τα πιο ειδεχθή εγκλήματα που σκέφτηκε ποτέ το ανθρώπινο μυαλό. Και ακριβώς εκεί ελλοχεύει ο κίνδυνος, στο να μην μιλήσεις για αυτά διδακτικά, με τόνο φιλοσοφικό ή υπονομευτικό. Θέλει προσωπική εμπλοκή, θέλει μια προσωπική κατάθεση.

Π. Β. Αυτό που με δυσκόλεψε στον ρόλο μου ήταν το να βρω τις πιο σκοτεινές εκφάνσεις του εαυτού μου και να αφήσω τον ήρωα μου να ακουμπήσει εκεί για να κάνει την διαδρομή του. Έπρεπε με έναν τρόπο να διευρύνω τα όριά μου και να κάνω αόρατη την προσωπικότητά μου ως Πολύδωρος, για να μπορέσει ο ήρωας αυτός να υπάρξει μέσα από εμένα και να διηγηθεί την ιστορία του, μια ιστορία πονετική, γεμάτη βία, χειραγώγηση, πάθος, ψέμα.

 

Ποια είναι η σχέση του ηθοποιού και της μινιατούρας που χειρίζεται; 

Κ.Λ. Φ. Οι μινιατούρες της Κλειούς, δεν αποτελούν σκηνικά αντικείμενα που εξυπηρετούν την δράση, είναι η ίδια δράση, δίνουν μορφή στους χαρακτήρες, διαμορφώνουν αισθητικά το σκηνικό αποτέλεσμα, είναι αυθύπαρκτα πλάσματα που ζουν μαζί μας. Οι δύο ηθοποιοί, ενώ αρχικά είμαστε οι εμψυχωτές-θεοί που χειριζόμαστε τα γλυπτά και τους δίνουμε φωνή, σταδιακά γινόμαστε μικροί μπροστά τους. Καταλαμβάνουν ένα τεράστιο μέγεθος και καταλήγουν να είναι οι θεοί μας και εμείς να φαινόμαστε μικρές κούκλες στα μάτια τους. 

Π.Β. Είναι μια περίεργη σχέση, γιατί κατά την διάρκεια της παράστασης, δημιουργούνται 3 διαφορετικοί τρόποι που συνδέομαι μαζί τους (με τις μινιατούρες-γλυπτά). Ξεκινώντας η παράσταση είμαι ένας αφηγητής, που σαν παίχτης του σκακιού μετακινώ την μινιατούρα ως πιόνι, στην συνέχεια γίνομαι ο ήρωας, η ίδια η μινιατούρα - ρόλος, που πάσχει, αισθάνεται, αναπνέει και σκέφτεται και παράλληλα γίνομαι ο Θεός, το πεπρωμένο,η μοίρα, που κινώ τα νήματα της ιστορίας και οδηγώ τους ήρωες στα πάθη τους και στις συμφορές τους.