Συνέντευξη

Χρυσή Μπαχτσεβάνη: Ένα πράγμα έχει σημασία κι αυτό είναι ο άνθρωπος.

13 Νοεμβρίου 2023  |  από Γιάννης Βανταράκης
Χρυσή Μπαχτσεβάνη: Ένα πράγμα έχει σημασία κι αυτό είναι ο άνθρωπος.
Το επίκαιρο και βαθιά πολιτικό κείμενο της Λούλας Αναγνωστάκη σε σκηνοθεσία του Χρήστου Θεοδωρίδη επιστρέφει στη Μονή Λαζαριστών.
Λίγες ημέρες πριν η Χρυσή ανηφορίσει για Θεσσαλονίκη και ξεκινήσει πρόβες, για την επανάληψη του έργου "Σ'εσάς που με ακούτε", στο Mικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών του Κ.Θ.Β.Ε, δώσαμε ραντεβού για να συζητήσουμε, για την δύναμη που κρύβει το συγκεκριμένο έργο και κατά πόσο την μετατόπισε σαν άνθρωπο και φυσικά σαν ηθοποιό.
 
  Ευδιάθετη μ' ένα χαμόγελο να την συνοδεύει βρεθήκαμε σ' ένα καφέ στο και αφού ο πάγος της γνωριμίας έσπασε, ξεκίνησε η συζήτηση. Η κουβέντα άρχισε απο την καλοκαιρινή περιοδεία με την παράσταση Τρωάδες μία παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία του Χρήστου Σουγάρη. Η ίδια ως μέρος του Χορού μου μίλησε για το επίκαιρο μήνυμα που κρύβει το έργο, αφού πρόκειται για ανθρώπους που καλούνται να φύγουν απ' τον τόπο τους και να πάνε σ' έναν ξένο με τη βία, και πόσο αυτό το θέμα της κλόνισε τις σταθερές. Πίστευε ότι πάντα θα υπάρχει ένα σπίτι για όλους, αλλά δυστυχώς αυτό πλέον έχει χαθεί.
Συγχρόνως δεν παρέλειψε να μου αναφέρει την χαρά της που συνεργάστηκε με 20 γυναίκες στον χορό και την πρώτη αυτού, την Ρούλα Πατεράκη, την δική τους Αργυρώ η οποία υπήρξε μάθημα!
 
  Η συνέχεια μας έφερε στο σήμερα και στο  έργο της Λούλας Αναγνωστάκη. Μία δουλεία που την έκανε να νιώσει πλήρης και ευγνωμων για την υπέροχη συνεργασία που είχε με τον Χρήστο Θεοδωρίδη, την  Ξένια Θεμελή αλλά και όλη την σπουδαία ομάδα.
  Υπήρξε πάθος, προσήλωση, μεράκι, κατάθεση ψυχής και αλήθειας, χορός, ποτό, γλέντι και ομιλίες σε διαδηλωσεις νοητές. Ζήσαμε το τώρα, ένα τώρα της Λούλας μα και δικό μας, που θα μου μείνει αξέχαστο.
 
Μιλώντας για το έργο, μου εξήγησε ότι ζορίστηκε αρκετά όταν το διαβασε, λόγω της αποσπασματικότητας του. "Ο καθένας βγαίνει και διηγείται την ιστορία του κι ένα κουβάρι σχέσεων ξετυλίγεται πάνω σ ένα υποτιθέμενα "εορταστικό" τραπέζι. Δύσκολο να το διαβάζεις, και να φανταστείς το πως θα συμβεί. Δύσκολο και το περιεχόμενο. Σε καλεί να επαναστατήσεις, να ξεσηκωθείς,να βγεις από τα όρια σου. Και αυτό υπήρξε λυτρωτικό καθόλη την διάρκεια της περσινής χρονιάς, για μας και όσους θεατές ήρθαν στο "σπιτικό μας". Συνηθίσαμε να μην μιλάμε και επιτέλους το τολμήσαμε, έστω και νοητά! Στο έργο ερμηνεύω την Σοφία.
Ένα πρόσωπο που παρά τις δύσκολες συνθήκες στις οποίες  μεγάλωσε, το οικογενειακό περιβάλλον, το βάρος των ευθυνών που επωμίστηκε, χωρίς να έχει βοήθεια από πουθενά και κανέναν, θέλησε και είχε το θάρρος και την τόλμη να κάνει τα πάντα για να είναι ελεύθερη. Η Σοφία θεωρώ ότι αντιπροσωπεύει μεγάλο κομμάτι των σύγχρονων ανθρώπων. Δυστυχώς ο φόβος, τους κάνει να μην θέλουν να το παραδεχθούν. Στο έργο μεγάλο ρόλο παίζει και η συμφιλίωση μας με το παρελθόν. Πρέπει να το σκεφτούμε, να το δεχθούμε, να έρθουμε ακόμα και σε ρήξη μ αυτό, με στόχο να μην είναι ένα μελλοντικό βαρίδιο, αλλά εξήγηση σε όσα μας συμβαίνουν, ώστε να λύσουμε τα δεσμά και να προχωρήσουμε στη ζωή μας. Ένα ακόμα, ίσως και το πιο σημαντικό στοιχείο του έργου είναι ότι απευθύνεται σε όλους. Ότι μιλάει σε όλους. Σ' εσένα, σ'εμένα. Η συγγραφέας βάζει κανονικούς ανθρώπους σαν εμάς, να  απευθύνονται σε εμάς.."
 
Η κουβέντα είχε πάρει μία έντονη ροή, φέρνοντας μας στην μνήμη, το πώς ο τίτλος του έργου, έγινε ακριβώς την ιδια περίοδο με την παράσταση το Σύνθημα των ηθοποιών και φοιτητών σχολών, όταν το πτυχίο τους εξισώθηκε, μ' αυτό ενός απόφοιτου λυκείου.
"Έγιναν πορείες, απεργίες, κλείσανε σχολές.. Είναι αδιανόητο και παράλογο να συμβαίνει.." αυτό μου αποκρίθηκε με πίκρα και ένταση, γιατί έτσι υποβιβάζονται οι αγώνες και οι κόποι που κάναμε. "Δεν μπορούμε να υπερηφανευόμαστε για τον πολιτισμό μας και να ζούμε τέτοια απαξίωση. Θα ήταν ευτυχής η Λούλα όχι μόνο γιατί το έγραψε τόσο προφητικά στο σήμερα, αλλά για τον αγώνα όλων όσων βγήκαν στους δρόμους".
"Είμαστε  οι χαμένοι της γης". Ζήτω λοιπόν!

Η κουβέντα έφτανε προς το τέλος και η Χρυσή θέλησε να μοιραστεί ακόμα μία σκέψη ότι όποιος δει την παράσταση θα θελήσει να πει την δική του ιστορία αντίστασης. Ένα πράγμα έχει σημασία κι αυτό είναι ο άνθρωπος!
Έξω είχε βραδιάσει, συνόδευσα την Χρυσή προς την έξοδο της καφετέριας, και της υποσχέθηκα ότι θα ανέβω να την δω με το καλό και εκείνη έγνεψε καταφατικά..