Ποιος είναι ο Προμηθέας, γιατί οι πράξεις του και τα λεγόμενά του φαντάζουν ακόμη τόσο επίκαιρα στις μέρες μας, μήπως τελικά δεν διαπράττεται ύβρις προς τους θεούς. Σε αυτά και σε άλλα πολλά ερωτήματα μας απάντησε ο Γιάννης Στάνκογλου που θα υποδυθεί τον Προμηθέα σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη κάνοντας πρεμιέρα στην Κρήτη και έπειτα περιοδεία σε όλη την Ελλάδα.
Λίγα λόγια για το κλίμα των προβών που σε πετυχαίνω αυτή τη στιγμή;
Βρισκόμαστε σε μεγάλη εγρήγορση στις πρόβες, ο Άρης είναι ένας σκηνοθέτης που δουλεύει δυναμικά και έντονα συνδυάζοντας μουσική και σώμα,οπότε βρισκόμαστε σε μία φάση που χτίζουμε βρισκόμενοι όλοι στο κόκκινο. Πιστεύω ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο και θα βγει μία αρκετά ενδιαφέρουσα δουλειά με αυτό το δύσκολο αλλά συγχρόνως και τόσο γοητευτικό κείμενο. Είμαι πάρα πολύ ικανοποιημένος με όλους τους συναδέλφους, δουλεύουμε αρμονικά και είμαστε όλοι φτιαγμένοι γι'αυτή την παράσταση.Υπάρχει κούραση, αλλά την ίδια στιγμή είναι κάτι που χαίρομαι και πιστεύω θα περάσει στην συνείδηση του κόσμου σαν παράσταση και σαν κείμενο.
Ποιος είναι ο Προμηθέας και τι είναι αυτό που αντιπροσωπεύει;
Ο Προμηθέας είναι η κόντρα στην εξουσία, είναι ο Τιτάνας που βοήθησε τον Δία και περίμενε ότι αφού εκείνος θα πάρει την εξουσία κάποια πράγματα θ'αλλάξουν, θα γίνουν καλύτερα. Οπότε ο "αναρχικός" ας τον ονομάσουμε έτσι Προμηθέας όπως τον έγραψε και ο Αισχύλος μέσα από την μυθολογία που ξέρουμε είναι αυτός που προσπάθησε-πίστεψε ότι μπορεί η εξουσία να χρησιμοποιηθεί με καλύτερο τρόπο ώστε να φτιάξει τις ζωές των ανθρώπων αλλά και των θεών. Γιατί αν οι άνθρωποι περνάνε καλύτερα θα προσέφεραν περισσότερα και στους θεούς. Είναι ένας από τους πιο δυνατούς χαρακτήρες του παγκόσμιου θεατρικού ρεπερτορίου, είναι ένα κλασσικό κείμενο που ποτέ δεν θα πάψει ν' ανεβαίνει και να γοητεύει με τους πάντα επίκαιρους συμβολισμούς του.
Μίλησε μου γι'αυτή την πρώτη συνεργασία με τον Άρη Μπινιάρη;
O Προμηθέας ήταν μία προσωπική επιλογή, είχα δει κάποιες σκηνοθετικές δουλειές του Άρη το "Ξύπνα Βασίλη" τους "Πέρσες" και κάποια στιγμή με παίρνει τηλέφωνο η Καίτη Βαβαλέα η οποία είναι υπεύθυνη στο Ηρώδειο,εγώ εκείνο το διάστημα έπαιζα στο "Επτά επί Θήβας"και ο Άρης σκηνοθετούσε τους "Πέρσες" και επειδή της άρεσε πολύ η παράσταση με προέτρεψε να συνεργαστώ με τον Άρη. Πήγα τον βρήκα του είπα ότι θέλω να συνεργαστούμε και κάπως έτσι προέκυψε το πάντρεμα. Υπήρξε μία κοινή πορεία σε όλο αυτό το εγχείρημα, ο Άρης είναι ένας άνθρωπος που ξέρει τι θέλει, δουλεύει πολύ και αυτό εγώ το εκτιμώ συγχρόνως όμως δίνει και μία ελευθερία στον ηθοποιό να δώσει το στίγμα του.
Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην παράσταση η μουσική και η κινησιολογία γενικότερα;
Πολύ σημαντικό γιατί ο συνεργάτης μας ο Φώτης ο Σιώτας έχει γράψει εξαιρετική μουσική όπου όταν εγώ άκουσα κάποια κομμάτια που μου είχε στείλει ο Άρης ενθουσιάστηκα γιατί ήταν πραγματικά σαν να διάβαζα το βιβλίο ακούγοντας τη μουσική. Ο Φώτης Σιώτας έχει μετουσιώσει σε μουσική τη ρίζα του έργου την μοναξιά του Προμηθέα,τον πόνο του,την ένταση του όλα υπάρχουν εκεί. Έτσι με την δική μας προσθήκη όλο αυτό θα δώσει τη φλόγα του Προμηθέα για να δούμε μία σύγχρονη παράσταση και την ίδια στιγμή κλασσική χωρίς να χαθεί κανένα από τα νοήματα της λόγω της ύπαρξης της μουσικής.
Αυτή η ύβρις που διαπράττει ο Προμηθέας προς τους θεούς μοιάζει να είναι η πρώτη επαναστατική πράξη προς την εξουσία;
Μπορείς να το πεις και έτσι,αλλά εγώ δεν βλέπω ότι διέπραξε ύβρις. Γιατί στην αρχή ο Προμηθέας βοηθάει τον Δία, μετέπειτα μέσα από τα μυθολογικά στοιχεία που έχουμε αλλά και από το έργο του Αισχύλου ο ήρωας έκανε αυτή τη πράξη για να καλυτερέψει τη ζωή των ανθρώπων, τον πολιτισμό, τη σχέση μας με τη φύση γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η φωτιά φέρνει την αλλαγή σε πολλά πράγματα, όπως η ψυχοσύνθεση, ο τρόπος που σκέφτεται ο άνθρωπος. Η μόνη του προσδοκία ήταν ότι η ζωή θ' αλλάξει προς το καλύτερο.
Λείπουν πιστεύεις παρόμοιες προσωπικότητες όπως ο Προμηθέας στο πολιτικό σκηνικό;
Είναι λίγοι οι πολιτικοί που στέκονται στο ύψος των περιστάσεων που απαιτεί η πολιτική. Αυτό βέβαια δεν είναι μόνο ελληνικό θέμα αλλά και παγκόσμιο θα έλεγα. Αντίθετα στη ζωή δεν λείπουν άνθρωποι όπως ο Προμηθέας. Υπάρχουν καταπληκτικοί επιστήμονες που δουλεύουν για το καλό πολλών πραγμάτων, υπάρχουν αθλητές,αλλά και άνθρωποι που εξελίσσουν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε προς το καλύτερο. Το πολιτικό κομμάτι είναι αυτό που με προβληματίζει.
Παρατηρώντας τους ήρωες που έχεις ερμηνεύσει: Δημήτρης στο Τρίτο στεφάνι, Κοβάλσκι, Αγαμέμνων,Καλλιγούλας, Ρεμπώ,Γιούγκερμαν και τώρα ο Προμηθέας παρατηρώ ότι είναι έντονες προσωπικότητες με πάθη, έρωτες, πόσο σε αντιπροσωπεύουν;
Κάθε έργο και κάθε χαρακτήρας είναι τελείως διαφορετικοί μεταξύ τους και πολλές δεν είναι και επιλογές δικές μου. Κατά τη γνώμη μου τα μεγάλα έργα έχουν και μεγάλη ουσία,και η ουσία βρίσκεται στο πάθος των χαρακτήρων αυτού που το έγραψε και από εκεί και πέρα στο πώς το μεταφέρει στους χαρακτήρες που γράφει. Έτσι και εγώ που τους υποδύομαι προσπαθώ να τους προσεγγίσω άλλες φορές πηγαίνοντας κοντά τους και άλλοτε απομακρυνόμενος απ'αυτούς τους χαρακτήρες για να τους δω πιο καθαρά. Εμένα αυτό που μου δίνουν αυτοί οι μεγάλοι χαρακτήρες του κλασσικού ρεπερτορίου είναι μία πραγματική ουσία δουλειάς για να συνεχίσω τον τρόπο με τον οποίο ζω και σκέφτομαι. Δεν κάνω αυτή τη δουλειά για να παίξω τον εκάστοτε χαρακτήρα. Αυτό που επιδιώκω "ταξιδεύοντας"με τους χαρακτήρες αλλά και τις συνεργασίες τις περισσότερες φορές μου δίνει εμένα την δύναμη να βάζω τα δικά μου εγώ πίσω και να δω ποιος είμαι.
Αν και υπήρχε η πανδημία έπαιξες σε δύο σίριαλ, "Άγριες μέλισσες" και "Σχεδόν ενήλικες" πώς το αντιμετώπισες όλο αυτό;
Ήταν δύσκολη κατάσταση όπως για όλους απλώς εγώ ήμουν από τους τυχερούς που είχα δουλειά και πληρωνόμουν. Βρέθηκα σ'ένα πολύ ωραίο σίριαλ όπως ήταν οι μέλισσες τον πρώτο χρόνο που αγαπήθηκε και από το κοινό, μετά ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό και ήρθαν οι "Σχεδόν ενήλικες"που ήταν ότι καλύτερο για μένα στο μετέπειτα,δηλαδή να πάω από ένα δράμα σε μία σύγχρονη κωμωδία. Επίσης θεωρώ ότι η Μυρτώ είναι από τις πιο καλές και κοφτερές πένες που έχουμε και το χάρηκα πάρα πολύ όπως και την συνεργασία μου με τα υπόλοιπα παιδιά τον Μάκη, τον Γιώργο και την Θεοδώρα.
Σε αυτό το διάστημα της αποχής έκανες κάποιου είδους επαναδιαπραγμάτευση με τον εαυτό σου;
Νομίζω ότι είναι δύσκολο να μην κάνεις. Εγώ είμαι και οικογενειάρχης έχω παιδιά οπότε έρχομαι σε άμεση επαφή με το πώς είναι τα παιδιά μου στην κατάσταση που βιώσαμε. Οπότε έκανα μία βύθιση στον εαυτό μου,σκέφτηκα πράγματα, έβαλα κάτω τον εαυτό μου ώστε να σκεφτώ για το τί θέλω από εδώ και πέρα. Έκανα κάποια όνειρα,κάποιες σκέψεις που ελπίζω να εκπληρώσω στο μέλλον. Ένα απ' αυτά είναι το "Killer Joe"που θα είναι η πρώτη μου σκηνοθετική δουλειά και ανυπομονώ γι'αυτό.
Πώς νιώθεις γι' αυτή την πρώτη σου σκηνοθετική σου δουλειά;
Ανυπομονώ γι'αυτό το νέο εγχείρημα,θα προσπαθήσω να πάρω ότι καλύτερο έχει να μου δώσει η ομάδα,είμαι τυχερός που έχω αυτά τα άτομα: την Ναταλία Swift,τον Κώστα Νικούλι, τον Κώστα Σιραδάκη, την Μαρκέλα Γιαννάτου, την Αλεξία Θεοδωράκη σκηνικά-κοστούμια και τον Φώτη Σιώτα στη μουσική. Επομένως περιμένω να ξεκινήσουμε.
Πιστεύεις ότι με όλο αυτό που βιώσαμε ο άνθρωπος θα βγει καλύτερος;
Δεν είμαι σίγουρος, γενικώς βλέπουμε διάφορα περιστατικά ή δυσκολίες της ζωής που θα μπορούσαν να κάνουν τον άνθρωπο καλύτερο και να δει διαφορετικά τον τρόπο που ζει και διοικεί αλλά δεν έγινε κάτι. Αυτό έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με την παιδεία. Αν δεν αλλάξει το σύστημα παιδείας και δεν φτιάξουμε μία παιδεία που πραγματικά δίνει την δυνατότητα στους νέους να σκέφτονται και να πράττουν ελεύθερα χωρίς να νιώθουν είτε υποτακτικοί κάποιου, είτε εγκλωβισμένοι στους γονείς, στους φίλους,στην εργασία μόνο τότε θ'αλλάξουν τα πράγματα.
Ένα απο τα θέματα των ημερών είναι αυτό της γονιμότητας θα ήθελες να μου κάνεις ένα σχόλιο;
Θα απαντήσω μ' ένα ποστάρισμα του μεταφραστή μας του Γιώργου Μπλάνα:
"Αν η τεκνοποίηση δεν είναι αποτέλεσμα έρωτα φλογερού και φιλίας δυνατής,αλλά κοινωνική υποχρέωση,τότε ας αφανιστεί το είδος άνθρωπος.Ούτε η Γη ούτε το σύμπαν θα χάσει τίποτα σπουδαίο"(Ένας πατέρας δύο παιδιών)