Συνέντευξη

Κώστας Ξυκομηνός: Η πανδημία ήταν ένα μάθημα για να δοκιμαστούμε στις μη βεβαιότητες του παρελθόντος

7 Ιουνίου 2021  |  από Γιάννης Βανταράκης
Κώστας Ξυκομηνός: Η πανδημία ήταν ένα μάθημα για να δοκιμαστούμε στις μη βεβαιότητες του παρελθόντος

Η πρώτη φορά που είδα τον Κώστα Ξυκομηνό ήταν στο εκρηκτικό "Σπιρτόκουτο"του Γιάννη Οικονομίδη.Από εκεί ξεκίνησε και η συζήτηση μας και φτάσαμε μέχρι τον τηλεοπτικό Νώντα στις "Άγριες μέλισσες"που τον έκαναν αγαπητό στο ευρύ κοινό.Μιλήσαμε για τα πρώτα του χρόνια στο θέατρο,την συγκινητική όπως δήλωσε γνωριμία του με τον Μηνά Χατζησάββα,τις ταινίες που έπαιξε και άφησαν εποχή,αλλά και τις πρόσφατες τηλεοπτικές του δουλειές.Κλείνοντας μας τόνισε ότι θέλει ανθρώπους που φλέγονται να βλέπει να ασχολούνται με τον πολιτισμό..

 

Θήτευσες στη Σχόλη του Βασίλη Διαμαντόπουλου θα ήθελες να μου μιλήσεις για τις εμπειρίες που αποκόμισες;

Θεωρώ τον εαυτό μου νομά. Ξεκίνησα τις θεατρικές μου σπουδές στην σχολή του εξαιρετικού Βασίλη Διαμαντόπουλου, έναν απ 'τους μεγαλύτερους Έλληνες ηθοποιούς στην προσέγγιση του ρεαλισμού. Τον θυμάμαι συγκινητικά να μας διδάσκει Τσέχωφ ή Ουίλιαμς  και να λέω "δώσε μου Θέε μου άλλα δύο αυτιά και μάτια" να εισπράττω όλο αυτό που μας μετέδιδε. Του οφείλω πάρα πολλά. Αλλά τις ολοκλήρωσα στnν σχολή του Άκη Δαβή, ενός ταλαντόυχου ηθοποιού, δασκάλου και εργάτη του θεάτρου .Εκεί ήταν και η Ρούλα Πατεράκη. Είχα την τύχη να συνεχίσω την μαθητεία μου δίπλα τους και αργότερα να συνεργαστώ μαζί τους. Με την Πατεράκη στην ”Καταιγίδα" του Στρίντμπεργκ και με τον αείμνηστο Δαβή στο "Πάρτι γενεθλίων" του Χάρολντ Πίντερ. Η πρώτη μου όμως επαφή με το σανίδι ήταν όταν ήμουν στη σχολή του Διαμαντόπουλου όπου η Σοφία Σπυράτου μου πρότεινε να συμμετέχω μαζί με τον σπουδαίο Μηνά Χατζησάββα στο΄Καμπαρέ ΄Ερίκ Σατί΄, στην πρώτη παράσταση του Μεγάρου Μουσικής σε σκηνοθεσία Θάνου Μικρούτσικου, χορογραφίες Σοφίας Σπυράτου, τον Μηνά στο ρόλο του Σατί και τον Τάκη Φαρατζή στο πιάνο ως η μουσική μορφή του Σατί. Με τον Μηνά ο οποίος ήταν ένας άνθρωπος υψηλής ποιότητας, ευαισθησίας και καλοσύνης είχα την τύχη να ξαναβρεθώ στα γυρίσματα της τηλεοπτικής σειράς της Ερτ-2 "Άμυνα ζώνης".                                         

 

"Κινέττα" Γιώργος Λάνθιμος, "Σπιρτόκουτο" και "Ψυχή στο στόμα" Γιάννης Οικονομίδης, λίγα λόγια;

Ο Λάνθιμος ήταν μία μεγάλη εμπειρία για εμένα όπως και ο Οικονομίδης γιατί είναι σκηνοθέτες-δάσκαλοι. Και με τους δύο η δουλειά που κάναμε για να φτάσουμε στο γύρισμα ήταν εργαστηριακή. Με τον Λάνθιμο κάναμε πέντε μήνες πρόβες για την "Κινέττα"  και με τον Οικονομίδη έξι μήνες για να κάνουμε το "Σπιρτόκουτο" και αργότερα την ‘’Ψυχή στο στόμα’’.  Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που συνεργάστηκα με αυτούς τους δύο δημιουργούς που φαινομενικά φαίνεται να κάνουν ένα διαφορετικό σινεμά αλλά και οι δυο το κάνουν με μέθοδο και προσήλωση. Το κοινό τους στοιχείο είναι ότι και οι δύο ήταν ανοιχτοί στους οργανωμένους αυτοσχεδιασμούς αφήνοντας χώρο στους ηθοποιούς να  συν -δημιουργήσουν. Αυτό ήταν κάτι ευχάριστο για μένα. Και από τους δύο έχω πάρει ερμηνευτικά εργαλεία. Αν κάποιος δει τώρα την Κινέττα, θα  διαπιστώσει ότι είναι η ρίζα όλων αυτών που διαμείβονται στις επόμενες ταινίες του. Αντίστοιχα το ύφος ,η γλώσσα και η υποκριτική στο ‘’Σπιρτόκουτο’’ είναι η βάση των μεταγενέστερων ταινιών του Οικονομίδη.

 

Νίκος Τριανταφυλλίδης "Αισθηματίες". Πες μας για τη συνεργασία και τη φιλία σου μαζί του.

Με τον Νίκο θέλαμε ασυνείδητα και οι δύο να συνεργαστούμε. Εγώ έβλεπα τις ταινίες του στις οποίες μου άρεσε η θεματολογία, οι αναφορές που είχε ο Νίκος από τη λογοτεχνία, από το σινεμά κα την μουσική και αυτός είχε δει ταινίες που είχα παίξει. Είχαμε βρεθεί σε κάποιες κοινές παρέες και έτσι πρώτα ξεκίνησε μία φιλία. Όταν μου είπε ότι με σκέφτεται να παίξω στους "Αισθηματίες" ενθουσιάστηκα. Μ άρεσε το θέμα και ο τρόπος που το προσέγγισε. Αμέσως δέχτηκα τον ρόλο του παρουσιαστή εκπομπής τηλεπωλήσεων, που εκείνο το διάστημα ήταν σε έξαρση, οπότε δεν σου κρύβω ότι πήρα αναφορές τις οποίες μέσα από την τέχνη μου τις χρησιμοποίησα για το ρόλο μου. Δυστυχώς ήταν το Κύκνειο Άσμα του και η απώλεια μεγάλη.

 

Εκτός από ηθοποιός, ασχολείσαι και με τη σκηνοθεσία; Τι είναι αυτό που σε τράβηξε προς τα εκεί;

Από τότε που ήμουν απλώς θεατής και έβλεπα παραστάσεις εκτός από το να παρακολουθώ τους ηθοποιούς μου γεννήθηκε και ένα μεγάλο ενδιαφέρον για την σκηνοθεσία. Παρατηρούσα πώς χειρίζεται και τι δουλειά έχει κάνει ο εκάστοτε σκηνοθέτης με το κείμενο και τους ηθοποιούς του. Μέσα στα χρόνια και βιώνοντας το θέατρο από τη μεριά του ηθοποιού το ασυνείδητο έγινε συνειδητό και άρχισε να με ενδιαφέρει το πως εγώ μπορώ να δουλέψω σκηνοθετικά έχοντας ένα κείμενο στα χέρια μου. Τα τελευταία χρόνια πολλοί ηθοποιοί έχουν κάνει σπουδαίες σκηνοθετικές δουλειές. Αυτή η αγάπη μου προς τη σκηνοθεσία, η παρότρυνση μιας φίλης συναδέλφου και η εμπιστοσύνη μίας oμάδας συνεργατών με οδήγησε στο να τολμήσω να σκηνοθετήσω τις "Χρωματιστές γυναίκες" του σπουδαίου Νεοέλληνα συγγραφέα Βασίλη Ζιώγα στην σκηνή του Faust. Εύχομαι στο μέλλον να μου δοθούν και άλλες τέτοιες ευκαιρίες.

 

Τηλεόραση και "Κόκκινο ποτάμι". Ποια είναι η εμπειρία σου από το τηλεοπτικό τοπίο;

Στην τηλεόραση μέχρι πριν τρία χρόνια είχα μόνο σποραδικές εμφανίσεις σε επεισόδια. Ο Μανουσάκης, πολλοί μπορεί να μην ξέρουν, είναι ένας φανατικός σινεφίλ με μεγάλη αγάπη στον Ελληνικό κινηματογράφο και στον ξένο. Με είδε στην ‘’Πολυξένη’’ της Δώρας Μασκλαβάνου και έτσι ήρθαμε σε επαφή. Χάρηκα πολύ την συνεργασία μας γιατί και αυτός με τον τρόπο που δουλεύει είναι ένας σκηνοθέτης- δάσκαλος .Ο Μανουσάκης έκανε αυτό που λέμε "κινηματογραφικά γυρίσματα". Μπορεί να ήταν τηλεοπτική σειρά αλλά η όλη προσέγγιση ήταν κινηματογραφική. Διέθεται ένα εξαιρετικό τεχνικό team και μία εξαιρετική ομάδα ηθοποιών. Όσο αφορά το ρόλο όπου ερμήνευα έναν μισητό χαρακτήρα, στην αρχή φοβόμουν την αντίδραση του κοινού. Αντιθέτως δέχτηκα αγάπη και καλά σχόλια. Αυτό είναι κάτι που με ωθεί να δοκιμάζομαι σε διαφορετικούς ρόλους.

 

Στις "Άγριες μέλισσες"υποδύεσαι τον Νώντα. Πες μας δυο λόγια για τη συνεργασία σου με την Ναταλία Τσαλίκη.

Όταν μιλήσαμε στο τηλέφωνο με την Μιράντα Ρωστάντη την υπεύθυνη casting director και μου είπε ότι με θέλουν για τον συγκεκριμένο ρόλο, σκέφτηκα "Ω! τί ωραία". Εκτιμώ τον Λευτέρη Χαρίτο, όπως και τους συναδέλφους μου που ήταν ήδη εκεί. Πήγα, συζητήσαμε για τον ρόλο,    έκανα ένα δοκιμαστικό βίντεο, μου έδειξαν εμπιστοσύνη και ξεκινήσαμε τα γυρίσματα. Εκεί είχα την χαρά να συνεργαστώ με την Ναταλία Τσαλίκη η οποία εκτός από σπουδαία ηθοποιός είναι ένας ανοιχτόκαρδος, δοτικός και ζεστός άνθρωπος. Πιστεύω ότι οι καλές συνεργασίες μεταξύ συναδέλφων κάνουν τις καλές ερμηνείες Αναπτύχθηκε μεταξύ μας μία υποκριτική χημεία που βγαίνει στις σκηνές μας λες και ήμασταν χρόνια συνεργάτες. Ο Νώντας που ερμήνευσα διέθετε ένα κώδικα ηθικής που έχει φθίνει στις μέρες μας. Ήταν ντόμπρος, ευθύς και ότι ήταν να κάνει ή να πει θα το έκανε ή θα το έλεγε όπως ήξερε και πρέσβευε εκείνη η γενιά και οι τρόποι της.    

 

Η σχέση σου με την πολιτική;

Θα συμφωνήσω με αυτό που είχε πει ο Μπρεχτ "ότι αν ο ηθοποιός θέλει να είναι ενεργό κομμάτι της κοινωνίας και όχι ένας απλός διασκεδαστής θα πρέπει να είναι μάχιμος στις διεκδικήσεις όχι μόνο των δικών του δικαιωμάτων αλλά και να βρίσκεται απέναντι σε κάθε αδικία που δυναστεύει ή πρεσβεύει μία ανελευθερία λόγου και έκφρασης". Όσο μπορώ αγωνίζομαι και εγώ μαζί με άλλους για να εκλείψουν τα φαινόμενα που βιώνουμε. Ο πολιτισμός περνάει μία δύσκολη εποχή όπως και η ίδια η τέχνη του θεάτρου. Θα έλεγα ότι νοσούσε όλο αυτό τον καιρό. Εύχομαι αυτό που όλοι ζήσαμε με την πανδημία να μας μάθει να βλέπουμε λιγότερο εγωκεντρικά την ζωή.

 

Το θέατρο πώς θα είναι την επόμενη μέρα απ' όλα αυτά που πέρασε;

Η αγωνία μου μετά απ 'όλη αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση είναι το πώς θα λειτουργήσουν τ' αντανακλαστικά του ελληνικού θεάτρου. Δεν μπορώ να πω κάτι με σιγουριά αλλά πιστεύω ότι η νέα γενιά ηθοποιών είναι αυτή που θα ξεκινήσει την αλλαγή και την αναζήτηση νέων δρόμων και όχι οι ήδη υπάρχοντες θεατράνθρωποι.

 

Αν δεν ήσουν ηθοποιός τι θα ήθελες να ήσουν;    

Αστροφυσικός. Από μικρό παιδί με γοήτευε ο μακρόκοσμος, το σύμπαν, οι πλανήτες. Ήταν θέματα που μου κινούσαν την περιέργεια.

 

Αν έφτιαχνες μια ταινία και μπορούσες να διαλέξεις όποιους ηθοποιούς ήθελες σε παγκόσμιο επίπεδο, ποιους θα διάλεγες να σκηνοθετήσεις;

Τον Έντουαρντ Νόρτον, τον Χοακίν Φίνιξ, την Τζούλιαν Μουρ, την Φράνσις Μακντόρμαντ, τον Τίμοθι Σπολ, την Μαριόν Κοτιγιάρ, τον Βενσάν Κασέλ και μαζί τους θα ήθελα κι έναν πάμπλουτο παραγωγό!  

 

Την Μ.Εβδομάδα διάβασες ένα διήγημα του Νίκου Ξυδάκη "Χάσαμε την αγάπη", πιστεύεις ότι σαν άνθρωποι έχουμε χάσει την αγάπη;

Θέλω να πιστεύω όχι όλοι. Πιστεύω ότι υπάρχουν ακόμα φύλακες. Η αγάπη για μένα ξεκινάει πρώτα από την αγάπη που πρέπει  έχουμε για τον βαθύτερο εαυτό μας και αυτή να μεταφέρεται στον άλλον. Αρκεί βέβαια αυτή να μην είναι ναρκισσιστική ,να μην θέλουμε δηλαδή μέσω της αγάπης να εισπράξουμε μόνο εμείς ή να γεμίσουμε τα  κενά μας. Στην αγάπη δεν πρέπει να επιζητούμε το αντάλλαγμα αλλά το αγκάλιασμα.