Η Αλεξία Καλτσίκη το φετινό καλοκαίρι υποδύεται την Αγαύη στην τραγωδία του Ευριπίδη "Βάκχες" υπό την σκηνοθετική επιμέλεια του Θάνου Παπακωνσταντίνου. Την συνάντησα και μου μίλησε για τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου έργου, μου σχολίασε την σύγκρουση ανάμεσα στον Πενθέα και τον Διόνυσο ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στον συνεχή διάλογο της Αγαύης με τον Χορό κάτι που διαφοροποιεί την τραγωδία αυτή απ' τις υπόλοιπες.
Θα ήθελες να μου σχολιάσεις την σύγκρουση ανάμεσα στον Πενθέα και τον Διόνυσο;
- Σχηματικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι έχουμε στο πρόσωπο του Πενθέα την έννομη τάξη, τον υλισμό και από την άλλη τον Διόνυσο ο οποίος υπενθυμίζει ότι υπάρχει ένα άλλο κομμάτι το οποίο με το νου και την σκέψη δεν μπορεί να ελέγξει. Ότι δεν μπορεί ν' αρνηθεί την ζωική του προέλευση. Στην πραγματικότητα ο Διόνυσος φωτίζει τα σκοτάδια του Πενθέα τα σκοτεινά και άλογα τοπία της ανθρώπινης φύσης. H σύγκρουση των δύο αυτών προσώπων δεν γίνεται με μονολόγους όπως στις περισσότερες τραγωδίες. Εδώ η σύγκρουση των βασικών προσώπων γίνεται με την στιχομυθία και η δράση τους είναι μια διαδικασία μεταμόρφωσης.
Μίλησε μου για την ύβρις του Πενθέα προς τον Διόνυσο.
- Ο Πενθέας αρνείται το θείο. Ακόμα και τον θρησκευτικό θεσμό της πόλης τον θεωρεί απαραίτητο μόνο για την λειτουργία του κράτους όχι γιατί πιστεύει στο θείο. Θεομαχεί. Παλεύει με αυτά που δεν βλέπει και δεν κατανοεί.
Υπάρχει στο έργο μία καταπίεση των ενστίκτων και μία ηδονοβλεπτική ματιά που χαρακτηρίζει τον Πενθέα;
-Ο Πενθέας φαντασιώνεται όργια όταν μιλάει για τις Μαινάδες, τις γυναίκες της Θήβας οι οποίες ανεβαίνουν κεραυνοβολημένες στο βουνό χωρίς όμως να είναι μυημένες όπως οι ασιάτισες Βάκχες πιστές ακόλουθοι του Διονύσου. Οι αφηγήσεις όμως των αγγέλων μεταφέρουν εικόνες που ξεπερνούν κατα πολύ τις φαντασιώσεις του. Το πυρηνικό όμως ζήτημα που τίθεται είναι το χάσμα ανάμεσα στο ξέρω και το γνωρίζω. Ο Πενθέας θέλει να δει-να ξέρει δεν θέλει όμως να μάθει.
Θα ήθελες να μου μιλήσεις για το ρόλο που υποδύεσαι την Αγαύη;
- Η Αγαύη βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με τον Χορό, με τον Κάδμο και με τον Διόνυσο. Είναι σαν όλο να χτίζεται μέσα απ' αυτό το πάρε δώσε. Το σωζόμενο κείμενο της εξόδου είναι θραυσματικό. Λείπει ο θρήνος της και το πρώτο κομμάτι του μονολόγου του Διονύσου που αναγγέλλει το μέλλον της. Ο Χειμωνάς έχει επιλέξει αποσπάσματα από τον Χριστό Πάσχων για τον θρήνο της Αγαύης . Έπειτα σε αντίθεση με άλλα έργα οι ισχυρές συνθήκες της πλοκής εμφανίζονται συμπυκνωμένα στο τέλος. Είναι πολύ δύσκολο υλικό. Όλα γίνονται καταιγιστικά και απόλυτα, αμετάκλειτα. Για παράδειγμα μετά την εμφάνιση του Διονύσου και την εξορία τους δεν επανέρχεται το θέμα του διαμελισμού του Πενθέα. Μου θυμίζει τη λειτουργία των ονείρων.
Υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες στην συγκεκριμένη τραγωδία του Ευριπίδη;
- Δεν την έγραψε στην Αθήνα αλλά στην Μακεδονία όντας σε μεγάλη ηλικία. Έχει ενδιαφέρον πως διαχειρίζεται το θέμα των γηρατειών μέσα στο έργο. Εξαρχής μου έκανε τρομερή εντύπωση πως ένας γεννήτορας έχει παραδώσει την εξουσία πριν τον θάνατο του και αυτός είναι ο Κάδμος. Το πιο αινιγματικό και συνάμα σημαντικό πρόσωπο της τραγωδίας . Αυτός ίδρυσε αυτή την πόλη και είναι ο μόνος που έχει ένα μεταφυσικό μέλλον. Μεταμορφώνεται σε δράκο. Πολλές φορές στις πρόβες σκέφτομαι πως είμαστε απλώς μια κακή σπορά του. Ο Κάδμος σύμφωνα με τα λεγόμενα του Διονύσου θα σπείρει νέες πόλεις. Τέλος μία άλλη σημαντική συγκυρία είναι ότι παίχτηκε μετά τον θάνατο του Ευριπίδη σε μια Αθήνα κατακερματισμένη από τον πελοποννησιακό πόλεμο.